---A---

à plus forte raison: evleviyetle, I: 297

a posteriori review: sonradan denetim, II: 748

a priori review: önceden denetim, II: 747

à titre initial: ilk elden, II: 284

ab initio: başlangıçtan  itibaren, ilksel, yeniden, sıfırdan, I: 323;

abberufungsrecht: geri çağırma hakkı, kolektif azil usûlü, I: 687

abdication: feragat (tahttan), II: 51

abrogation de constitution: anayasayı ilga, I: 320

absence apparente ou évidente de violation, clear or apparent absence of a violation: ihlalin apaçık bir şekilde yokluğu, II: 620

absence d’un préjudice important, no significant disadvantage: başvurucunun önemli bir zarar görmemiş olması, II: 621

absence de preuve, unsubstantiated complaints, lack of evidence; griefs non étayés: delillendirilmemiş başvurular, II: 621

absolute majority of the members of Parliament: parlâmento üye tam sayısının salt çoğunluğu, I: 118, 351

absolute majority, majorité absolue: salt çoğunluk, II: 59, 804

absolute monarchy, monarchie absolue: mutlak monarşi, I: 456, 554

absolute primogeniture: mutlak primogenitur, I: 458

absolute veto, veto absolu: mutlak veto, I: 838, 121, 353, 471

abstentionnisme: seçimlere katılmama, I: 714

abus du droit, abuse of the right: hakkın kötüye kullanımı, I: 156; II: 609

abuse of the right of application, requête abusive: başvuru hakkının kötüye kullanımı, II: 609

abusus: tasarrufta bulunma, II: 477

accidentalia: arizi nitelik, sıfat-ı ârıza, I: 190

accords en forme simplifiée: basit şekilde andlaşmalar, II: 644, 656

 

accountability: hesap sorulabilirlilik, I: 582, 618

accréditation: güven verme, II: 193

acculer le président de la République à la démission: cumhurbaşkanını istifaya zorlama, II: 81, 251

accusation en matière pénale, criminal charge: cezai sahada serdedilen isnatlar, II: 618

acquisition of territory, acquisition du territoire: ülke kazanılması, I: 420

act on the amendment to the constitution, loi sur la révision constitutionnelle: anayasa değişikliği hakkında kanun, II: 767

act, bill, statute: kanun (İngiltere’de), I: 836

act: işlem, I: 113

acte de authentification: mevsukiyet işlemi, I: 844; II: 241

acte de confection: yapım işlemi, I: 844, II: 241

acte de connaissance: tanıma, bilme işlemi, I: 241

acte de contrainte: cebir işlemi, I: 147

acte de dissolution: fesih işlemi, II: 123

acte de gouvernement, act of State: hükûmet tasarrufu, II: 124, 651, 643

acte de naissance: doğum ilmühaberi, I: 844

acte de volonté: irade işlemi, I: 241, 837, 844, II: 158, 242

acte exécutive: yürütme işlemi, II: 356

acte illicite, tort: haksız fiil, II: 104, 340, 341, 342

acte juridictionnel: yargı işlemi, kazaî tasarruf, II: 414, 436, 440

acte juridique: hukukî işlem, I: 825

acte législatif: yasama işlemi, I: 825

acte-condition: şart-işlem, I: 872

acte-règle: kural-işlem, I: 817, 872

actes de clémence, acts of mercy,: atıfet işlemleri, I: 881

actes exécutives, executive acts: yürütme işlemleri, II: 85, 356

actes réglementaires autonomes: özerk düzenleyici işlemler, I: 631

acting minister: vekil bakan, II: 330

acting president, interim president, président intérimaire: vekil başkan, vekil cumhurbaşkanı, II: 20, 72

actio popularis: halk davası, II: 799

active status rights: aktif statü hakları, II: 509

activité administrative au service de l’intérêt inidividuel: bireysel yarara hizmet eden idarî faaliyetler, II: 508

acts of legislative content: teşriî içerikte işlemler, II: 407

acts of mercy, actes de clémence: atıfet işlemleri, I: 881

actual or imminent aggression: ülkenin anî saldırıya, II: 202

ad hoc court: özel görevli mahkeme, II: 95

additional differences: ek farklar, I: 567

adjourn: meclisleri tatile sokma, II: 38

administration centrale: merkezî idare, II: 2

administration décentralisée: adem-i merkezî idare, II: 2

administration générale: genel idare, II: 149

administration: idare, I: 63, 478; II: 2, 255

administrative agencies: ABD’de: bağımsız idarî ajanslar, II: 41, 368

administrative regulations, ABD: düzenleyici idarî işlemler, II: 35

administrative state: ABD’de yasamanın zayıflaması, yürütme organı güçlenmesini ifade etmek için kullanılan terim, I: 552

administrative tribunals: idare mahkemeleri, II: 458

administrer: idare etmek, I: 64

admissibility decision, décision de recevabilité: kabul edilebilirlik kararı, II: 629. 633

admissibility procedure, procédure relative à la recevabilité: kabul edilebilirlik incelemesi prosedürü, II: 626

admissibility, recevabilité: kabul edilebilirlik, II: 626, 594, 628

admissibility, recevabilité: kabul edilebilirlik, II: 628, 629

adoption: kabul, I: 835, 836

adoubement: senyörün oğlunun silah kuşanması, I: 873

adresse: mahzar, II: 138

adversarial proceedings, contradiction: çelişme usûlü, II: 608

advice and approval: görüş ve onay, II: 213, 223, 653

advice of Ministers: bakanların görüşü, II: 210

advice of Prime Minister: Başbakanın görüşü, II: 210

advice to the Monarch: hükümdara sunulan bir görüş, II: 265

affaire terminée, case concluded: dava sonuçlanmış, II: 627

affaires courants: carî işler, II: 72, 279

affaires de quatrième instance, fourth-instance applications: dördüncü merci başvuruları, II: 620

affaires inter-étatiques, inter-state cases: devletlerarası davalar, II: 583

age of majority: rüşt yaşı, I: 461, II: 50

âge: yaş (oy hakkında), I: 699

agent: görevli, I: 667

agir d’initiative: inisiyatif kullanma, II: 422

agora: Eski Yunan’da halk meclisinin toplantdığı meydan, I: 656

agreement, pacte, alliance: misak, I: 326

agrément: muvafakat, II: 192

air space, espace aérien: hava sahası, I: 428

ajournement des sessions: toplantılarını erteleme, II: 136

allegiance: sadakat, I: 414

alliance, agreement, pacte: misak, I: 326

alta tredimento, Hocverrat, high treason, haute trahison: vatana ihanet, yüksek ihanet,  II: 89, 91, 99, 105, 757

alteration: başkalaştırma, I: 336

ambassadors: elçiler, II: 33

amendment: değişiklik (anayasa değişikliği), I: 336, 338, II: 18

American model of constitutional review, modèle américan de justice constitutionnelle: Amerikan modeli anayasa yargısı, II: 740

amnistie, amnesty: amnisti, genel af, I: 307, 881, 883; II: 31, 170

analogia: kıyas, I: 236, 285

ancien régime: eski rejim (Fransa'da 1789 öncesi rejim), I: 709, II: 421

animus: ruh, niyet, kanun koyucunun niyeti, I: 198

annalité du budget: bütçenin yıllık olma, I: 875

annexion, annexation: ilhak, I: 372, 421

annual sessions: yıllık toplantılar, II: 36

annulabilité: iptal edilebilirlilik, I: 217

annulable: iptal edilebilir, I: 216, 217

annulation rétroactive: geçmişe etkili iptal, makable şamil iptal, I: 217

annulation: iptal, II: 833

annulment decisions: iptal kararları, II: 810

annulment: iptal, kaldırma, II: 171

anonymous, anonyme: anonim, II: 605

anticipatory review of constitutionality: ön anayasalılk denetimi, II: 747, 801

antiquity, classical period: eski çağ, II: 492

appelate courts, cours de cassation, juge de cassation, court of appeal: temyiz mahkemesi, II: 456

Appellate Committee of the House of Lords: Lordlar Kamarasının Temyiz Komitesi, I: 603

applicabilité immédiate: doğrudan uygulanabilme, I: 514

application form, formulaire de requêtet: başvuru formu, II: 622

application is incompatible with the provisions of the Convention or the Protocols thereto, la requête est incompatible avec les dispositions de la Convention ou de ses Protocoles: başvurunun Sözleşme veya Protokollerinin hükümleriyle bağdaşmaması, II: 612

application manifestly vexatious or devoid of any real purpose, requête manifestement chicanière ou dépourvue de tout enjeu réel: apaçık kavgacı ve tamamıyla önemsiz konularda başvurular, II: 611

application number, numéro de la requête: başvuru numarası, II: 585

apply in national law: iç hukukunda uygulanması, II: 653

appointment and removal from office of ministers, nomination et de révocation des ministres: bakan atama ve azletme yetkisi, II: 146

appointment power, pouvoir de nomination: atama yetkisi, II: 33, 149, 315

appointment, nomination: atama, II: 268

approbation, approval: uygun bulma, II: 197, 649, 656, 662

approval by the Parliament: parlâmento tarafından uygun bulunması, II: 649

approval of the Parliament: parlâmentonun uygun bulması, II: 652

approval, ratification: onay, onaylama, II: 194, 195, 647, 650, 653, 654, 656, 662

après les consultations d’usage: mutat danışmalardan sonra, II: 301

apuration des comptes ilkesi: hesapların aklanması, I: 876

arbitrage du peuple: halkın hakemliği, II: 127

arbitrage: hakemlik-devlet başkanı, II: 115

arbitrage: tahkim, II: 653, 831

arbitres: hakemler, II: 421

argumentum a contrario: aksiyle kanıt, mefhum-u muhalefet, I: 236, 294

argumentum a fortiori: evleviyet, öncelik, I: 236, 297

argumentum a maiori ad minus: büyükten küçüğe doğru akıl yürütme, I: 297

argumentum a minori ad maius: küçükten büyüğe doğru akıl yürütme, I: 297

argumentum a simili: kıyas, I: 285

argumentum pro subjecta materiae: kanunun yorumlanmasında kanun koyucunun iradesinin araştırılması, I: 233

armed coup: silahlı darbe, II: 166

arrêt de non-violation, judgment finding no violation: ihlâlin olmadığı hükmü, II: 632

arrêt de violation, judgment finding a violation: ihlal hükmü, II: 633

arrêt rayant l’affaire du rôle, judgment striking the case out: davanın kayıttan düşürülmesi hükmü, II: 634

arrêt rendu sur un règlement amiable, judgment on a friendly settlement: dostane çözüm üzerine hüküm, II: 634

arrêt sur la recevabilité et le fond, judgment on the admissibility and merit: kabul edilebilirlik ve esas hakkında hüküm, II: 629

arrêt sur la satisfaction équitable, judgment on just satisfaction: adil tazmin hakkında hüküm, II: 634

arrêt, judgment: hüküm - AİHM, II: 632, 634, 635

arrêt: karar - mahkeme kararı olarak, II: 437

arrêté ministrériel: bakanlık kararı (Fransa’da), II: 375

arrêtés: kararlar, II: 153

arrêts sur le fond, judgments on the merits: esas hakkında hükümler, II: 633

aspects de droit: hukukî yönler, II: 456, 457

aspects de fait: davanın maddî yönleri, II: 456

assemblée constituante, constituent assembly: kurucu meclis, I: 328

Assemblée fédérale: Federal Meclis (İsviçre), I: 564

assemblée législative: yasama meclisi, I: 744

Assemblée parlementaire, Parliamentary Assembly: Parlamenterler Meclisi, II: 581

assemblée: meclis, I: 744

Assembleia da República: Cumhuriyet Meclisi, II: 68

assent, sanction: onay, I: 836

assistance matérielle: maddî destek (bakanın devlet başkanına), II: 224

assistants, auditors, researchers, vs: üyelere yardımcı olan hukukçular, asistanlar, II: 802

association: birleşme, I: 523

attentato alla Costitutizone: anayasaya karşı cürüm, anayasaya karşı komplo, II: 89, 91, 105, 757

attestation: tevsik, II: 150

attorney general : adalet bakanı (bir nevi) (ABD, Birleşik Krallık), II: 22, 171, 216

Attorney General: ABD’de adaletten sorumlu sekreter, I: bakan, 576

attributed powers, compétences d'attribution: verilmiş yetkiler, verme yetkiler, I: 298, 304, 517; II: 360, 706, 753, 843

attributions collégiales: kolejyal yetkiler, II: 282

audience, hearing: duruşma, II: 434, 631

Auffangsgrundrecht: kapsayan hürriyet, şamil hürriyet, II: 525

Auflösung, dissolution: fesih, II: 117, 121, 129

auteur: yapıcı, II: 373

authentication: tevsik, I: 848

authenticité, authentification: mevsukiyet, I: 844, 845; II: 158, 194, 241, 642

authentificateur: tevsik edici, II: 159

authentique: mevsuk, I: 844, 850; II: 141

authoritarian dictatorships: otoriter diktatörlükler, I: 556

authorization by the parliament, autorisation préalable du parlement: parlâmentonun izni, II: 203

auto-convocation: meclisin kendi kendini toplantıya çağırması, I: 558

auto-détermination constitutionelle, rihgt to self-organization: anayasal oto-determinasyon hakkı, I: 509

autodétermination: kendi kendini belirleme, kendi kaderini kendi belirleme, I: 416

auto-dissolution: öz fesih, II: 117, I: 558

autonome: özerk, II: 284

autonomie des États fédérés: federe devletlerin özerkliği ilkesi, I: 520

autonomie personelle: kişisel özerklik, I: 526

autonomie territorielle: mülki, ülkesel özerklik, I: 526

autonomous communities: özerk topluluklar, II: 755

autonomous provinces: özerk eyalet, I: 497

autonomous region: özerk bölgeler, II: 755

autorisation de la déclaration de guerre: savaş ilân edilmesine izin vermek, I: 878

autorisation de ratification: onay izni, II: 197, 657

autorisation de ratification: onaylanmalarına izin vermek, I: 878

autorisation préalable: ön izin (parlâmentonun), I: 880

autorisation: izin, II: 540

autorité de la chose jugée: res judicata (kesin hüküm) gücü, yargılanmış şeyin otoritesi,  II: 446, 822

avis conforme, consent opinion: uygun görüş, II: 122, 139

avis consultatif: istişarî görüş, danışma görüşü, I: 174; II: 184

awarding of honors: onursal payeler verme, II: 205

---B---

banning of political parties, interdictions des parties politiques: siyasî partilerin yasaklanması, II: 755

barrister: Avukat (İngiltere’de), II: 462

baseline, ligne de base: esas çizgi, I: 425

bases constitutionnelles du droit administratif: idare hukukunun anayasal temelleri, I: 71

Basic Law - Human Dignity and Liberty: İnsan Onuru ve Özgürlüğü Temel Kanunu, II: 702

Basic Law: Freedom of Occupation: Çalışma Özgürlüğü Hakkında Temel Kanun, I: 115

Basic Law: Human Dignity and Liberty: İnsan Onuru ve Hürriyeti Hakkında Temel Kanun, I: 115, 126

Basic Law: Israel Lands: İsrail Toprakları Hakkında Temel Kanun, I: 115

basic law: temel kanun (İsrail(de), I: 115

Basic Law: The Government: Hükümet Hakkında Temel Kanun, I: 115

Basic Law: The Judiciary: Yargı Hakkında Temel Kanun, I: 115

Basic Law: The Knesset: Knesset [Parlamento] Hakkında Temel Kanun, I: 115

Basic Law: The President of the State: Devlet Başkanı Hakkında Temel Kanun, I: 115

Basic Law: The State Economy: Devlet Ekonomisi Hakkında Temel Kanun, I: 115

basic principles: temel ilkeler, I: 123, 125

be of Greek descendance from the father's line: baba hattından Yunan neslinden olmak, II: 56

become final: kesinleşme, katiyet kesbetme, II: 812

bellum justum: haklı savaş, I: 184, 186; II: 780

bénéficiaires: yararlananlar, II: 527

bicameral: iki-meclisli, I: 501

bicaméralisme égalitaire: eşit iki-meclislilik, I: 502, 757

bicaméralisme inégalitaire: eşit olmayan iki-meclislilik, I: 757

bicaméralisme: bikameralizm, iki-meclislilik, I: 754

bicamérisme: iki-meclislilik, I: 501

bicéphale: iki-başlı, I: 604, 585, 589; II: 12, 244

bicéphalisme: iki-başlılık, I: 589, II: 7, 9

bien mérité de la patrie: vatana yararlılık, I: 819

Bill of Rights: Haklar Beyannamesi, I: 751

bill, projet de loi: kanun tasarısı, I: 749, 837; II: 35, 285

binding force, force obligatoire: bağlayıcılık gücü, II: 515

bon fonctionnement du service: hizmetin iyi bir şekilde işlemesini, II: 361

borders, boundaries, frontiers, frontières: sınırlar, I: 423

borough: kasaba, I: 539

bound by the petition: taleple bağlıdır, II: 805

boundaries: sınırlar, I: 423

bounds of normal, civil and legitimate criticism, limites d’une critique normale, civique et légitime: normal, medenî ve meşru bir eleştirinin sınırları, II: 610

Breach of the principle of confidentiality of friendly settlement proceedings, violation de l’obligation de confidentialité du règlement amiable: dostane çözüm usûlünde gizlilik ilkesinin ihlali, II: 611

bribery, 26: zimmet, II: 27

British Commenwealth: Britanya Commonwealth Krallıkları, I: 485, 487

broad reading: geniş yorum, II: 28

budget brut: gayri safi bütçe, I: 874

budget: bütçe, I: 872; II: 285

bulletin: oy pusulası, I: 697

Bund: federal devlet, I: 502

Bundesgesetzblatt: Federal Kanun Gazetesi, II: 649

Bundeskanzler: Federal Şansölye (Almanya’da Babşbakan), II: 649

Bundesländer: memleket (Almanya’da eyalet), I: 497

Bundespräsident: Federasyon Başkanı, Almanya’da Cumhurbaşkanı, II: 54, 58

Bundesrat: Almanya’da İkinci Meclis, II: 93

Bundestag: Almanya’da Birinci Meclis, II: 58, 93, 129

Bundesverfassungssgerichts: Alman Federal Anayasa Mahkemesi, I: 505, 522

Bundesversammlung: Federal Konvansiyon, II: 58

burden of prof, charge de la preuve: ispat yükü, II: 599

Bündnisfall: ittifak hâli, II: 165

by and with advice and consent of the Senate: senatonun görüş ve onayını alarak, II: 33, 731

---C---

c. contre (Fransızcada davaları isimlendirmede): karşı, II: 585

cabinet collective responsibility: kabinenin kolektif sorumluluğu, I: 602

cabinet government, 588: kabine hükümeti, I: 606

cabinet ministers: kabine üyesi bakanlar - İngiltere, II: 349

Cabinet orders: kabine kararnameleri, II: 213

cabinet secrecy: kabinenin gizliliği, II: 264

cabinet: kabine, I: 590, 599; II: 23, 255, 317, 349

caducité: kadük olma, I: 834

cahiers: defter, I: 672

calculation of the period, calcul du délai: sürenin hesaplanması, II: 604

canons of interpretation, maxims of interpretation: yorum ilkeleri, I: 258

cantons: kanton, I: 497

care taker government: işgüder hükûmet, II: 279

Casa Savoia: Savoia Hanedanı, II: 57

case concluded, affaire terminée: dava sonuçlanmış, II: 627

catalogue fermé, liste fermée: kapalı liste, II: 524

cavalier budgétaire: bütçe kavalyesi, I: 877

cavalier législatif: yasama kavalyesi, I: 877

central government: merkezî devlet, I: 498

centralized type of judicial review, concentrated judicial review system: merkezî tipte anayasa yargısı, II: 743

cercle de Vienne: Viyana çevresi, I: 138

certaine souplesse, some degree of flexibility: belirli bir esneklik, II: 601

certification: tasdik, aslına uygunluğunun tasdik edilmesi, I: 844

certification: tasdik, II: 241

cessation of hostilities: çatışmalara son verme, II: 202

cession of territory: toprak terki, II: 651

cession: devir, I: 420

chambers of seven judges, chambres de sept juges: yedi hakimlik daireler, II: 581

chambers, sections: daireler - anayasa yargısı, II: 803

chambre basse, lower house: alt meclis, I: 756

chambre haute, upper house: üst meclis, I: 756

changement constitutionnel, constitutional change: anayasal değişme, I: 336

Charter of Fundamental Rights and Basic Freedoms: Temel Haklar ve Hürriyetler Bildirgesi, II: 777

chartered cities: sözleşmeli şehirler, I: 497

checks and balances: frenler ve dengeler, I: 579

chef d’Etat, head of state: devlet başkanı, I: 454, 589

chef d’Etat, president of the state, head of state: devlet başkanı, II: 9, 45, 55, 48, 255

chef de gouvernement: hükûmetin başı, II: 292

chef de service: hizmet şefi - Fransa, II: 361, 376, 377

chef des armées: orduların başı, II: 160

Chief Judge of the Supreme Court: Yüksek Mahkemenin Baş Yargıcı, II: 186

Chief Justice: ABD Başhakim (ABD Yüksek Mahkeme Başkanı), I: 577; II: 26

chief of the general staff: genelkurmay başkanı, II: 163

chose demandée: istenen şey, II: 447

chose jugée, res iudicata: res iudicata, kesin hüküm: II: 439, 821, 823

Church of England: İngiliz Kilisesi, I: 752

circonstances exceptionnelles: istisnaî hâller, II: 381

Circuit Court Act: Bölge Mahkemeleri Kanunu ABD’de, II: 717

Circuits Courts of Appeal: Temyiz Mahkemeleri (ABD’de):, I: 577

circulaires à caractère réglementaire: düzenleyici nitelikteki sirkülerler, II: 376

cité: site, I: şahir, 363

citizen: federe devlet vatandaşı, I: 500

citizenship, citoyenneté: vatandaşlık, I: 413

citoyenneté, citizenship: vatandaşlık, I: 413

citta, I: 364

city: şehir, I: 658

civic nationalism: yurttaş milliyetçiliği, I: 418

civil and legitimate criticism, limites d’une critique normale, civique et légitime, bounds of normal: normal, medenî ve meşru bir eleştirinin sınırları, II: 610

civil and military posts: askerî ve sivil görevler, II: 151

civil law system: kara Avrupası hukuk sistemi, II: 458

civil lawsuit: hukuk davaları, II: 39

civil liberties: medeni hürriyetler (insan haklyarı), II: 489

civil list, liste civile: sivil liste, II: 53

civil rights and obligations, droits et obligations de caractère civil: medeni hak ve vecibeler ile ilgili nizalar, II: 618

civil rights: medeni haklar (insan hakları), II: 489

civil servants, fonctionnaires: memurlar, kamu görevlileri, II: 149, 255

civil suits against a sitting president for non-presidential conduc: başkana karşı göreviyle alakalı olmayan bir fiilinden dolayı hukuk davası, II: 28

civile: hukukî, II: 105, 340, 344

civitas: site, medine, I: şehir devleti, 363

claim rights: isteme hakları, II: 508

clarté: açıklık, I: 197

class struggle, lutte des classes: sınıf savaşımı, I: 390

classe dominante, dominant class: egemen sınıf, I: 390

classe exploitée: sömürülen sınıf, I: 390

classe exploiteuse: sömüren sınıf, I: 390

classical period, antiquity: eski çağ, II: 492

clear or apparent absence of a violation, absence apparente ou évidente de violation: ihlalin apaçık bir şekilde yokluğu, II: 620

clear-cut separation of powers system: sert kuvvetler ayrılığı sistemi, I: 565

clerical staff, clerks, référendaires, letrados, registrars, assistants, auditors, general secretaries, researchers, vs: üyelere yardımcı olan hukukçular, asistanlar, II: 802

clôture de la session: toplantı dönemini kapatma, II: 137, 125, 136

clôture: kapatma, II: 136

co-auteur de la loi: kanunun eş-yapıcısı, I: 244

co-auteur: eş-yapıcı, I: 244

coinage, minting money, battre monnaie: para basma, meskukat darbı, II: 206

co-législateur: eş-yasakoyucu, I: 244

collaboration des pouvoirs: kuvvetlerin işbirliği, I: 588

collectif: kolektif, I: 591

collective responsibility, résponsabilité collective: kolektif sorumluluk, II: 261, 287, 335

collectively responsible: kolektif olarak sorumlu, II: 287

collectivités locales: yerel yönetimler, mahalli idareler, II: 3

collectivités territoriales, local administrations: mahallî idareler, yerel yönetimler, I: 481

collège de cinq juges, panel of five judges: beş hâkimlik bir kurul, II: 635

collégial: kolejyal, I: 591; II: 261

collégialité: kolejyallik, II: 46

comando delle Forze armate: silahlı kuvvetlerin komutanı, II: 161

combattant: savaşan asker, I: 414

Comité de Salut public: Kamu Selameti Komitesi, I: 562

Comité des droits de l’homme de l’Union interparlementaire: Parlamentolar Arası İnsan Hakları Komitesi, II: 608

Comitia Curiata, I: 452

commander-in-chief, commandant en chef: baş komutan, II: 159, 160

commencement of States: devletlerin başlangıcı, I: 367

commission d’enquête: araştırma komisyonu, I: 861

Commission des droits de l’homme des Nations Unies, ‘procédure 1503: Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu, II: 608

Commission européenne des Droits de l'Homme, European Commission of Human Rights: Avrupa İnsan Hakları Komisyonu, II: 578

Committee Against Torture: İşkencenin Önlenmesi Komitesi, II: 569

Committee of Ministers of the Council of Europe, Comité des ministres du Conseil de l'Europe: Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, II: 637

Committee of Ministers, Comité des ministres: Bakanlar Komitesi, II: 637

committees of three judges, comités de trois juges: üç hâkimlik komiteler, II: 581

common heritage of mankind, patrimoine commun de l'humanité: insanlığın ortak mirası, I: 430, II: 512

common law: ortak hukuk, I: 113, 114, 119; II: 457, 701

common public order of the free democracies of Europe, european public order, ordre public europeen: Avrupa’da demokratik “ortak bir kamu düzeni”, II: 584

Commonwealth of Nations, Britanya Milletler Topluluğu: I: 485

commuer, commutation: cezanın daha hafif bir cezaya dönüştürülmesi, I: 883

Communauté française: Fransız Uluslar Topluluğunu, I: 487

Commune Concilium: İngiltere’de XII’nci yüzyılın sonlarından itibaren ilçe ve kasaba temsilcilerinin yer aldığı meclis, Avam Kamarasının atası, I: 539, 598

communem hominum salutem: insanların ortak yararı, II: 496

communes: beldeler, I: 481

communication rights: iletişim hakkı, II: 512

communiqué de presse, press release: basın açıklaması, II: 812

commutation: cezayı daha hafif bir ceza türüne çevirme, II: 171

compétence d'attribution, attributed power: verilmiş yetki, verme yetki, 298, I: 304, 517

compétence de droit commun: genel yetki, I: 516

compétence de juger: yargılama yetkisi, II: 420

compétence d'exception: istisnaî yetki, I: 304, 516

compétence législative concurrente: yarışan yasama yetkisi, I: 518

compétence liée: bağlı yetki, I: 671, 847; II: 242

compétence: yetki, II: 158

compétences concurrentes, concurrent powers: yarışan yetkiler, I: 518

compétences conjointes: ortak yetkiler, I: 518

compétences d'attribution, attributed powers: verilmiş yetkiler, verme yetkiler, II: 360, 706, 753, 843

compétences énumérées, enumerated powers: sayılmış yetkiler, I: 303, 516

compétences exclusives, exclusive powers: münhasır yetkiler, I: 518

compétences legislatives exclusives: münhasır yasama yetkileri, I: 518

compétences résiduelles, residual powers: bakiye yetkiler, I: 304, 516

component states: federasyonu oluşturan devletler, I: 498

composed state, État composé: bileşik devlet, I: 484

concentrated judicial review system, centralized type of judicial review: merkezî tipte anayasa yargısı, II: 743

conception constitutionnaliste: anayasacı anlayış, II: 100

conception juridique de la constitution: hukukî anayasa anlayışı, I: 246

conception matérielle de la constitution: maddî anayasa anlayışı, I: 189

conception mécaniste de la constitution: mekanist anayasa anlayışı, I: 246

conception objective de la nation: objektif millet anlayışı, I: 406

conception subjective de la nation: sübjektif millet anlayışı, I: 412

conclude treaties of peace: barış andlaşmaları akdetme, II: 203

conclusion of treaties, conclusion des traités: andlaşmaların akdedilmesi, II: 642

conclusion, 194: akdetme (uluslararası andlaşma), II: 645

conclusion: akdetme, I: 878

concrete review of laws, concrete judicial review, contrôle concret des normes: somut norm denetimi, II: 750

concurrent legislative jurisdiction: yarışan yasama yetkisi, I: 519

concurrent powers, compétences concurrentes: yarışan yetkiler, I: 518

concurring opinion: yarışan oy, II: 438, 632, 807

concussion: ihtilas, I: 872

conditions of admissibility, conditions de recevabilité: kabul edilebilirlik koşulları, II: 594

conduct of the general policy of the country: ülkenin genel siyasetini yürütme, II: 282

conduct unbecoming his status as President of the State, 80: devlet başkanlığı statüsüyle uygunsuz davranması, II: 81

conduct, direct: yürütmek, II: 283

conducts the affairs of the Government: hükûmetin işlerini yürütmek, II: 313

Confédération helvétique: Helvetya Konfederasyonu, I: 487

confederation, confédération: konfederasyon, I: 486

confiance implicite: zımnî güven, I: 623

confidence: güven, I: 594

confidential, confidentiel: gizli, II: 608, 631

confidentiality: gizlilik, II: 38

confirmation by Parliament: parlâmento tarafından teyid, II: 651

conflicts of competence: görev uyuşmazlıkları, II: 754, 760

conflits d’attributions, conflict of jurisdiction: yetki uyuşmazlıkları, I: 521

confused or far-fetched complaints, griefs confus ou fantaisistes: müphem veya fantezist başvurular, II: 621

Congreso de los Diputados: Milletvekilleri Kongresi, II: 274

Congress: Kongre - ABD, I: 575

Congressional Government: Kongre Hükümeti - ABD, I: 550, 580

connaissance: bilgi, bilme, I: 142

conquest, conquête: fetih, I: 421

Conseil constitutionnel: Anayasa Konseyi, I: 5 90; II: 698

Conseil de l’Europe, Council of Europe: Avrupa Konseyi, II: 574

conseil de prud’hommes: iş mahkemeleri, II: 463

conseil de régence: niyabet konseyi, I: 462; II: 53

Conseil des Etats: Devletler Meclisi, I: 503

conseil des ministres, Consiglio dei ministri, council of ministers: bakanlar kurulu, II: 10, 148, 255, 257

Conseil et Comités supérieurs de la Défence nationale: Millî Savunma Yüksek Kurul ve Komiteleri, II: 204

Conseil fédéral: Federal Konsey (İsviçre), I: 564; II: 46

Conseil national: Ulusal Konsey, I: 502

Conseil supérieur de la Justice: Adalet Yüksek Konseyi, II: 181, 185, 188

Conseil supérieur de la magistrature: Hakimlik Yüksek Konseyi, II: 182, 184, 188

conseil: kurul, II: 261

Consejo General del Poder Judicial: Yargı Kuvveti Genel Konseyi, II: 182

consensus model of democracy: uzlaşmacı demokrasi modeli, I: 645, 648

consensus: uzlaşma, oydaşma, I: 198

consent: rıza, II: 649, 659

consentement à l’impot ilkesi: vergiye rıza, I: 873

consentement aux dépenses: harcamalara rıza, I: 874, 875

consentement aux recettes: gelirlerin toplanmasına rıza, I: 875

Consiglio supremo di difesa: Savunma Yüksek Kurulu, II: 204

constituency: seçim çevresi, I: 734

constituent assembly, assemblée constituante: kurucu meclis, I: 328

constituent entities: kurucu birimleri, I: 499

constituent referendum, référendum constituant: kurucu referandum, I: 330, 682

constituent states: kurucu devletler, I: 499

constituer: oluşturmak, teşkil etmek, I: 26, 315

constitutif: kurucu, inşaî, I: 217; II: 123, 543

constitution against constitutionalism: anayasacılığa aykırı anayasa, I: 135

constitution au sens formel, constitution in the formal sense: şeklî anlamda anayasa, I: 106

constitution au sens matériel, constitution in the material sense: maddî anlamda anayasa, I: 106

constitution coutumière, customary constitution: teamülî anayasa, I: 110

constitution écrite, written constitution: yazılı anayasa, I: 110

constitution en action: çalışmakta olan anayasa, I: 72

constitution in the formal sense, constitution au sens formel: şeklî anlamda anayasa, I: 106

constitution in the material sense, constitution au sens matériel: maddî anlamda anayasa, I: 106

constitution non-écrite, unwritten constitution: yazısız anayasa, I: 110

constitution réelle, real constitution: gerçek anayasa, I: 136

constitution rigide, rigid constitution: katı anayasa, I: 118

constitution: anayasa, I: 27, 104

constitutional act, loi constitutionnelle: anayasal kanun, II: 766

constitutional amendment, constitutional revision, révision constitutionnelle: anayasa değişikliği, I: 336; II: 143, 762, 769

constitutional change, changement constitutionnel: anayasal değişme, I: 336

constitutional complaint, verfassungsbeschwerde, recurso de amparo: bireysel başvuru - anayasa yargısında, II: 751, 752

constitutional court, constitutional tribunal, cour constitutionnelle, tribunal constitutionnel, corte costituzionale, tribunal constitucional: anayasa mahkemesi,  II: 698

constitutional jurisdiction, contentieux constitutionnel, constitutional review, constitutional justice: anayasa yargısı, II: 696

constitutional justice, constitutional jurisdiction, contentieux constitutionnel, constitutional review: anayasa yargısı, II: 696

constitutional law: anayasa hukuku, I: 28

constitutional monarchy, monarchie constitutionnelle: anayasal monarşi, I: 456

constitutional order: anayasal düzeni, II: 777

constitutional review, constitutional justice, constitutional jurisdiction, contentieux constitutionnel: anayasa yargısı, II: 696

constitutional review, contrôle constitutionnel: anayasal denetim, II: 697

constitutional revision, constitutional amendment, révision constitutionnelle: anayasa değişikliği, I: 336

constitutional supremacy, suprématie de la Constitution: anayasanın üstünlüğü, II: 699

constitutional tribunal, cour constitutionnelle, tribunal constitutionnel, corte costituzionale, tribunal constitucional, constitutional court: anayasa mahkemesi,  II: 698

constitutionalism, constitutionnalisme: anayasacılık, I: 132

constitution-making processes, modes d’établissement des constitutions: anayasa yapma usûlleri, I: 324

constitutionnalisation des diverses branches du droit: hukukun diğer dallarının anayasallaşması, I: 79

constitutionnalisme modern: modern anayasacılık, I: 133

constitutionnalisme traditionnel: geleneksel anayasacılık, I: 133

constitutions without constitutionalism: anayasacılıksız anayasalar, I: 135

constructive vote of no confidence, motion de censure constructive, konstruktives Misstrauensvotum: yapıcı güvensizlik oyu, I: 626

constructive vote of no confidence, motion de défiance constructive: yapıcı güvensizlik önergesi, II: 276

consultatif: istişarî, II: 182

consultation: danışma, II: 390

consultative referendum: istişarî referandum, II: 142

contentieux constitutionnel, constitutional review, constitutional justice, constitutional jurisdiction: anayasa yargısı, II: 696

contentieux électoral: seçim uyuşmazlıkları, I: 716

contention of unconstitutionality, plea of unconstitutionality: anayasaya aykırılık itirazı, II: 750

contenu des constitutions, contenu matériel des constitutions: anayasaların içerikleri, I: 122

contiguity of the territory: ülkenin bitişikliği, I: 424

contiguous zone, zone contiguë: bitişik bölge, I: 425

continent: kıta, I: 422

continental law system: kara Avrupası sistemi, kıta Avrupası hukuku sistemi, II: 458

continental shelf, plateau continental: kıta sahanlığı, I: 426

continuing situation, situation continue: devam eden bir durum, II: 605

continuing violations, violations continues: devam eden ihlaller, II: 615

continuité de l’Etat, continuity of statehood: devletin devamlılığı, I: 380

continuité du droit administratif: idare hukukukunun devamlılığı, I: 75

continuity of government: hükûmetin devamlılığı, II: 280

continuity of statehood, continuité de l’Etat: devletin devamlılığı, I: 380

continuity, continuité: devamlılık - kamu hizmetlerinde, II: 327

contra constitutionem: anayasaya karşı, I: 202

contra legem: kanuna aykırı, II: 355, 364

contract, contrat: sözleşme, II: 105, 340

contradictio in adjecto: bizatihi bir çelişki; bir tamlamada, tamlayan ile tamlanananı birbiriyle çelişmesi durumu, I: 219

contradictoire: çelişmesel, II: 433

contraintes: zorlamalar, I: 246

contrat social, social contract: sosyal sözleşme, I: 393, 395, 445, II: 499

contravention of the federal constitution: federal anayasayı ihlâl, II: 89, 91

contreseing, Gegenzeichung, controfirma, countersignature: karşı-imza, II: 206, 238

controfirma, countersignature, contreseing, Gegenzeichung: karşı-imza, II: 206, 238

contrôle concret des normes, concrete review of laws, concrete judicial review: somut norm denetimi, II: 750

contrôle constitutionnel, constitutional review: anayasal denetim, II: 697

contrôle d’opportunité: yerindelik denetimi, II: 792

contrôle de constitutionnalité quant à la forme, review of the constitutionality of laws with respect to form: kanunların anayasaya uygunluğunun şekil bakımından denetimi, II: 789

contrôle de constitutionnalité quant au fond, review of the constitutionality of laws with respect to substance: kanunların anayasaya uygunluğunun esas bakımından denetimi, II: 790

contrôle de constitutionnalité, review of constitutionality: anayasallık denetimi, II: 697

contrôle de légalité: hukukîlik denetimi, II: 792

contrôle judiciaire de la constitutionnalité des lois, judicial review of constitutionality of laws: kanunların anayasaya uygunluğunun yargısal denetimi, II: 697

contrôle non juridictionnel de constitutionnalité: yargısal olmayan anayasaya uygunluk denetimi, II: 697

convene, convocation: toplantıya çağırma, II: 38, 118

Convention européenne des droits de l’homme, European Convention on Human Rights: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, II: 486, 572, 574

Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, Convention de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales: İnsan Hakları ve Ana Hürriyetlerin Korunmasına Dair Sözleşme, II: 574

Convention on the Law of the Sea: Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi, I: 425

convention: konvansiyon, I: 329

conventions of the constitution: anayasa konvansiyonları, I: 199, 114

conventions: konvansiyon (özel meclis), I: 121

convocation du parlement en session extraordinaire: parlâmentoyu olağanüstü toplantıya çağırma, II: 137

convocation du parlement: parlâmentoyu toplantıya çağırma, II: 136

convocation: çağrı (parlâmentoyu toplantıya çağırılması), II: 136

cooling-off period: serinleme süresi, I: 624; II: 270

co-pouvoir constituant: eş-kurucu iktidar, I: 249

co-Prince: eş-Prens, I: 485

core of right: hakkın özü, II: 553

coronatio, I: 197

coronation: taç giyme töreni, I: 461; II: 50

corporation sole: tek başına bir makam, II: 316

corporations: meslek örgütleri, I: 650

corporative federalism: korporatif federalizm, I: 525

corruption of law: kanunun çürümesi, I: 266

corruption: çürüme (oyların satın alınması), I: 712

Council of Economic Advisers: Ekonomi Danışmanları Konseyi, II: 24

Council of Europe, Conseil de l’Europe: Avrupa Konseyi, II: 574

council of ministers, conseil des ministres, Consiglio dei ministri: bakanlar kurulu, II: 10, 148, 255, 257

council of ministers, conseil des ministres: bakanlar kurulu, I: 590

Council of State: Devlet Şurası, II: 190, 205

Council of the Federation: federasyon konseyi, I: 502

council, conseil: kurul, konsey, I: 591

countersignature, contreseing, Gegenzeichung, controfirma: karşı-imza, II: 206, 238

countersignature: karşı-imza, I: 114

county: ilçe, kontluk, I: 539

cour constitutionnelle, tribunal constitutionnel, corte costituzionale, tribunal constitucional, constitutional court, constitutional tribunal: anayasa mahkemesi,  II: 698

Cour d’Arbitrage de Belgique, Arbitragehof van België: Belçika Tahkim Mahkemesi, I: 522

cour d’assises: ağır ceza mahkemeleri, II: 471

Cour d'arbitrage: Tahkim Mahkemesi, II: 755

Cour de Cassation: Fransız Temyiz Mahkemesi, I: 93

Cour de Justice de la Républipue: Cumhuriyet Adalet Divanı, I: 862

cour des comptes: hesap mahkemesi, sayıştay, I: 876

Cour européenne des droits de l'homme, European Court of Human Rights: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, II: 580

Cour pénale internationale: Uluslararası Ceza Mahkemesi, I: 434

cours de cassation, juge de cassation, court of appeal, appelate courts: temyiz mahkemesi, II: 456

cours de législation: yasama dersi, I: 80

court of appeal, appelate courts, cours de cassation, juge de cassation: temyiz mahkemesi, II: 456

court of appeal: istinaf mahkemesi, I: 602

Court of Impeachment: İmpeachment mahkemesi, II: 176

Court of Justice of the European union, Cour de justice de l'Union européenne: Avrupa Birliği Adalet Divanı, II: 580

court of last resort: son derece mahkemesi, II: 456

court, cour, tribunal: mahkeme, II: 451

courts of first instance, premier ressort, juge du premier ressort, juridictions du premier degré: ilk derece mahkemeleri, II: 455

coutume abrogative: ilga edici teamül, I: 202

coutume constitutionnelle. anayasal teamül, I: 193

coutume négative: negatif teamül, I: 212

coutume supplétive: tamamlayıcı teamül, I: 201

coutume: teamül, örf ve âdet, I: 193

coutumes interprétatives: yorumlayıcı teamüller, I: 201

coutumes praeter constitutionem: praeter constitutionem teamüller, I: 201

créancier: alacaklı, II: 481

crime against humanity: insanlığa karşı suç, II: 89, 91

crime politique: siyasal suç, II: 101

criminal charge, accusation en matière pénale: cezai sahada serdedilen isnatlar, II: 618

criminal liability, criminal responsibility, responsabilité pénale: cezaî sorumluluk, II: 26, 82, 332, 337

criminal obstruction of justice: adalete engel olma, II: 27, 28

criminal trial: ceza davası, II: 28

criterium formel: şeklî kriter, I: 819

criterium matériel: maddî kriter, I: 816

criterium organique: organik kriter, I: 819

critical date: kritik tarih, I: 367

Crown servants: Tacın memurları, kamu görevlileri, II: 106

Crown:  İngiltere’de Taç, I: 598; II: 47, 342, 650

crucial differences: aslî farklar, I: 566

cumulative: birlikte, I: 594

custom: teamül, II: 778

customary constitution, constitution coutumière: teamülî anayasa, I: 110

cyberdemocracy: siberdemokrasi, I: 661

---D---

Dail Eireann: Birinci Meclis - İrlanda’da, II: 267

de plein droit: bi hakkın, I: 881

death, mort: ölüm, II: 19, 51, 68, 326

débiteur: borçlu, II: 481

débiteurs: temel hak ve hürriyetlerin yükümlüleri, ödevlileri, borçluları, II: 533

débiteurs: yükümlüler, ödevlileri, borçlular – temel hak ve hürriyetler, II: 532

decentralized type of judicial review: adem-i merkezî tipte anayasa yargısı, II: 740

déchéance: kralın krallıktan düşürülmesi, II: 52

décision d’irrecevabilité, inadmissibility decision: kabul edilemezlik kararı, II: 627, 629, 633

décision définitive, final decision: nihaî karar, II: 603, 638

décision juridictionnelle, judicial decision: yargı kararı, II: 440

decision on the inadmissibility, décision sur la recevabilité: kabul edilebilirlik hakkında karar, II: 585, 629, 633

décision sur la recevabilité, decision on the inadmissibility: kabul edilebilirlik hakkında karar, II: 585, 629, 633

decision, deliberation: karar, anayasa değişikliğinde karar safhası, I: 349

decision: karar - anayasa yargısı, II: 806

décisions: kararlar - mahkeme kararı olarak, II: 437

déclaratif: bildirici, I: 217; II: 123

déclaration de guerre: savaş ilân etme, I: 878

déclaration de l’etat d’urgence: olağanüstü hâl ilân etme, II: 165

Déclaration des droits de l'Homme et du citoyen: Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi, II: 502

declaration of inadmissibility: ilk incelemeden, iptidaen ret kararları - anayasa yargısı, II: 809

declaration of war, déclaration de guerre: savaş ilân etmek, II: 202

déclaration préalable: bildirim, II: 541

Déclaration universelle des droits de l’homme, Universal Declaration of Human Right: İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, II: 486, 575

declaration: ilân - olağanüstü yönetim usûlleri, II: 389

declaration: ilân kararı - olağanüstü yönetim usûlleri, II: 389

déclaratoire: beyan edici, bildirici, 179

décolonization: sömürge ülkelerin bağımsızlığa kavuşması, I: 319, 417

déconcentration ilkesi: adem-i temerküz, I: 480

déconstitutionnalisation par l’effet des révolutions, 321: devrimlerin etkisiyle anayasasızlaştırma, I: 382

decorations: nişanlar, II: 205

découverte: keşif, I: 420

decree having force of law, decree-laws, decret-lois: kanun hükmünde kararname, II: 157, 285, 366

decrees of Government: hükûmet kararnameleri - Portekiz, II: 157

décret de ratification: onay kararnamesi, II: 650

décret, decree: kararname, II: 123, 152, 366, 362, 649

décrets autonomes: özerk kararnameler, II: 367

décrets délibéré en Conseil des Ministres: Bakanlar Kurulunda görüşülen kararnameler - Fransa'da, II: 156, 373

décrets réglementaires, regulative decrees: düzenleyici kararnameler, II: 157, 372

décrets-lois: kanun hükmünde kararnameler, I: 202, 886

deep seabed, area: derin deniz tabanları, I: 430

défaut manifeste de fondement, manifestement mal fondée, manifestly ill-founded: açıkça temelden yoksun olma, II: 619

defensive rights, droits défensifs: koruyucu haklar, II: 508

délégation de l’exercice de la souveraineté: egemenliğin kullanılmasının devri, I: 665

délégation de la souveraineté: egemenliğin devri, I: 665

délégation expresse: sarih devir, II: 70

délégation législative: teşriî devir, II: 154, 366

délibération, débat, discussion: görüşme, müzakere, I: 835

déliberation: görüşme, müzakere - anayasa yargısı, II: 803

deliberative body: karar verici organın, I: 541

deliberative element: karar verici unsur, I: 540

delit, offense: suç, II: 340

délits de droit commun: adî suçlar, II: 83

délits personnels: kişisel suçlar, II: 84

delivery in open court or in camera: kararın mahkemede aleni veya kapalı duruşmada tefhim edilmesi, II: 812

demande d’une nouvelle délibération: bir defa daha görüşülmesini isteyebilme, I: 839

demande de réexamen de l’affaire, request for re-examination of the case: davanın tekrar incelenmesi istemi, II: 634

démembrement de l’Etat, dismemberment of a state: bağımsız devlete bölünmesi hali, I: 320

demise of the Crown: tacın irtihali, I: 461; II: 51

démission forcée: zorlama istifa, II: 82, 252

démission, resignation: istifa, II: 19, 67, 327

démission: istifa - bakanlar kurulu, II: 272

democratie absolue: mutlak demokrasi, I: 639

démocratie directe, direct democracy: doğrudan demokrasi, I: 446, 655

démocratie intégrale: tam demokrasi, I: 656

démocratie présidentiel, presidential democracy: başkanlık demokrasisi, I: 570

démocratie représentative pure: saf temsilî demokrasi, I: 666

démocratie représentative, 444, 446: temsilî demokrasi, I: 665

démocratie semi-directe, 446: yarı-doğrudan demokrasi, I: 679

demonstrated, specific need for evidence in a pending criminal trial: görülmekte olan bir ceza davasından kesin ve apaçık bir delil ihtiyacı, II: 39

demos: halk, I: 634

déni de justice: ihkak-ı haktan imtina, I: 156

denounce: feshetme (uluslararası andlaşmalar), II: 645

départements: iller, I: 481

departmantal ministers, ministres à portfeuille: bakanlıklı bakanlar, II: 318

Department of the Interior: İçişleri Departmanı, II: 22

department: ABD’de bakanlıklar, I: 576

department: departman, II: 21

dépérissement de l’Etat, withering away of the state: devletin kendiliğinden kuruyup yokolması: I: 391

deputy prime minister, vice president of the cabinet: başbakan yardımcısı, II: 295, 310

dérogation: zımni ilga, I: 212

descendance directe: direkt füru, I: 458

designatio, I: 197

despotisme: despotizm, I: zorbalık, 456

dessaisissement du juge: hâkimin işten el çekmesi, II: 439

dessaisissement en faveur de la Grande Chambre, relinquishment of jurisdiction to the Grand Chamber: büyük daire lehine dosyadan elçekme, II: 635

désuétude, 151: metrukiyet, I: 212

détroits: boğazlar, I: 425

devlet: stato, I: 365

dévolution automatique de la Couronne: tacın otomatik intikali, I: 461; II: 51

devolution of States: devletlerin intikali, I: 373

dialectical materialism, matérialisme dialectique: diyalektik materyalizm, I: 390

dictatorship, dictature: diktatörlük, I: 555

dictature du prolétariat, proletarian dictature: proletarya diktatörlüğü, I: 391

dictature du prolétariat: proletarya diktatörlüğü, I: 391

dictature, dictatorship: diktatörlük, I: 555

dictio: söylemek, II: 413

diet, diète: diyet meclisi, I: 487, II: 297

diffuse judicial review system: yaygın yargısal denetim sistemi, II: 740

digital democracy: dijital demokrasi, I: 661

direct democracy, démocratie directe: doğrudan demokrasi, I: 446, 655

direct heir, ligne directe: usul-füru, direkt soy, direkt hat, I: 458

direct horizontal effect: doğrudan yatay etki, II: 539

direct victim, victime directe: doğrudan mağdur, II: 592

dirige l’action du gouvernement, directs the actions of the Government: hükûmetin faaliyetini sevk ve idare etmek, II: 313

disclosures of Cabinet discussions: bakanlar kurulu görüşmelerinin ifşa edilmesi, II: 265

discontinuité du droit constitutionnel: anayasa hukukunun devamsızlığı, I: 75

discovery, découverte: keşif, I: 420

dispensatio: muafiyet, II: 174

dispositif: hüküm fıkraları, II: 437, 449, 806,

dissenting opinion, opinion dissidente: karşı oy, muhalefet şerhi, II: 438, 632, 807

dissociation: ayrılma, I: 523

dissolution of parliament: parlâmentonun feshi, I: 350, 602

dissolution par décision de l’assemblée elle-même: meclisin kendini kendi kararıyla feshi, II: 117

dissolution tactique: taktik fesih, II: 128

dissolution, Auflösung: fesih, I: 371, 594; II: 117, 121, 129

distribution of legislative powers between two levels of government: iki devlet düzeyi arasında yasama yetkilerinin paylaştırılması, I: 516

District Courts: ilk derece bölge mahkemeleri, I: 577

diversitate legum: kanun çeşitleri, II: 496

divided sovereignty: bölünmüş egemenlik, I: 508

division de la souveraineté: egemenlik paylaşımı, I: 508

division horizantale du pouvoir, horizontal separation of powers: yatay kuvvetler ayrılığı, I: 515

division of powers: yetki bölüşümü, I: 516

division verticale du pouvoir, vertical separation of powers: düşey kuvvetler ayrımı, I: 515

doctrine du droit divin providentiel: providansiyel ilâhî hukuk doktrini, I: 442

doctrine du droit divin surnaturel: tabiat üstü ilahî hukuk doktrini, I: 441

doctrine of implied repeal: zımnî ilga doktrini, I: 338

doctrine of the freedom of states in matters of nationality: vatandaşlık konusunda devletin serbestliği doktrini, I: 413

domaine de la loi: kanun alanı (Fransa'da), I: 630, 822

domestic and foreign policy: iç ve dış politika, II: 283

dominant class, classe dominante: egemen sınıf, I: 390

dommage, préjudice: zarar, II: 633

double deliberation, double délibération, second deliberation, debate, reading: iki defa görüşme (anayasa değişikliği tekliflerinin), I: 350

double responsabilité: çifte sorumluluk, I: 604

double vote: çift oy, I: 707

Dreielementenlehre, three elements theory: üç unsur teorisi, I: 360

Drittwirkung von Grundrechten, third party effect of fundamental rights: temel hakların üçüncü kişiler üzerindeki etkisi, II: 539

droit à l’autodétermination, right of self-determination: self-determinasyon hakkı, kendi kaderini tayin hakkı, I: 416

droit à l’autodétermination: kendi kaderini tayin hakkı, I: 416

droit au respect de la vie privée: özel hayatının gizliliği, II: 509

droit constitutionnel et institutions politiques: anayasa hukuku ve siyasal kurumlar, I: 88

droit constitutionnel institutionnel: kurumsal anayasa hukuku, I: 92

droit d’aînaisse: ekber evlat sistemi, I: 459, II: 49

droit d’avertir, right to warm: uyarma hakkı, II: 115

droit d’élection: seçme hakkı, I: 698

droit d’être consulté, right to be consulted: danışılma hakkı, II: 115

droit de battre monnaie: para basma hakkı, II: 206

droit de dissolution, right of dissolution: fesih hakkı, II: 117

droit de donner son avis: görüş bildirme, II: 115

droit de grâce: af hakkı, II: 75

droit de message: mesaj gönderme hakkı, II: 138

droit de poursuite, right of hot pursuit: izleme hakkı, sıcak takip hakkı, I: 428

droit de se réunir de plein droit: kendiliğinden toplanma hakkı, II: 137

droit de sécession: ayrılma hakkı, I, 477, 486, 490

droit de suffrage: oy hakkı, I: 698

droit de votation: oylama hakkı, I: 698

droit des peuples à disposer d’eux-mêmes: halkların kendi kaderini tayin hakkı, I: 416

droit des peuples à disposer d’eux-mêmes: milletlerin kendi kaderini bizzat tayin hakkı, I: 416

droit du pavillon: bayrak kanunu 428

droit européen des droits de l'homme, European human rights law: Avrupa insan hakları hukuku, II: 571

droit international public, public international law: uluslararası kamu hukuku, I: 56

droit légal: yazılı hukuk, I: 211

droit politique: siyasî hukuk, I: 80

droit public: kamu hukuku, I: 80

droit régalien: devlet yetkisi, II: 421

droit, right: hak, I, 713; II: 475

droits acquis: kazanılmış haklar, I: 156

droits constitutionnels: anayasal haklar, II: 490

droits de l’homme, human rights: insan hakları, II: 484

droits de la première génération, first-generation human rights: Birinci kuşak haklar, II: 511

droits de la seconde génération, second-generation human rights: ikinci kuşak haklar, II: 512

droits de la troisème génération, third-generation human rights: üçüncü kuşak haklar, II: 512

droits défensifs, defensive rights: koruyucu haklar, II: 508

droits et libertés fondamentaux: temel hak ve hürriyetler, II: 488

droits et libertés individuelles: bireysel hak ve hürriyetler, II: 491

droits individuels, individual rights: kişisel haklar, II: 508

droits individuels: bireysel haklar, ferdi haklar, II: 502

droits normatives: normatif haklar, II: 515

droits privés: özel haklar, II: 478

droits programmatoires: program haklar, II: 515

droits publics: kamu hakları, II: 478

droits régaliens: kralî haklar, II: 75

droits romanists: Romanist hukuk sistemi, II: 458

droits-libertés, liberty rights: hürriyet hakları, II: 508

droits-prestations: hizmet hakları, II: 508

drug trafficking: uyuşturucu kaçakçılığı, I: 428

dual citizenship: çifte vatandaşlık, I: 414

dual monarchy: çifte monarşi, I: 484

dual nationality, dual citizenship: çifte vatandaşlık, I: 414

dualisme: ikililik, II: 9

dualiste: ikici, ikili, I: 603, II: 10

dualistic theory, théorie dualiste: düalist teori, II: 669

d'un commun accord avec le Roi: kral ile bir ortak anlaşmayla, II: 143

durante bene placito: hâkimin kralın isteği süresince görevde kalması, II: 467

durée du mandat, term of office: görev süresi, II: 64

durée: süre, I: 197

duty, devoir: ödev, vecibe, II: 481, 482

Duvergerismo: Düverjecilik, I: 88

dynastie, dynasty: hanedan, I: 457

---E---

Eastern Orthodox Christianity: Doğu Ortodoks Hıristiyanlığı, I: 127

Eastern Orthodox Church of Christ: Doğu Ortodoks Hıristiyan Kilisesi, I: 127

eau territoriale, territorial sea: karasuları, I: 425

eau territoriale: karasuları, I: 425

échange de lettre de ratification: onay belgelerinin değişimi, II: 199, 662

École de Bordeaux: Bordeaux Okulu, I: 86

Ecole de Strasbourg: Strasbourg Okulu, I: 86

École de Toulouse: Toulouse Okulu, I: 86

e-democracy: e-demokrasi, I: 661

effective, efficace: etkili, II: 609

effet de la décision dans le temps, temporal effect: zaman bakımından etki, II: 813

effet opératoire: işlemsel etki, I: 153

effets horizontaux, horizontal effect: yatay etki, II: 538

effets verticaux, vertical effect: dikey etki, II: 538

efficacité: etkililik, I: 150

égalité du droit de suffrage: oy hakkını eşitliği, I: 705

égalité souveraine des Etats, sovereign equality of states: devletlerin egemen eşitliği, I: 433

égalité souveraine des Etats: devletlerin eşit egemenliği, I: 433

ekklesia, έκκλησία, ecclesia: Eski Yunan’da halk meclisi, I: 656

électeurs primaires: birinci seçmenler, I: 708

électeurs secondaires: ikinci seçmenler, I: 708

élection à deux degrés: iki dereceli seçim, I: 708

election court - İngiltere: seçim mahkemesi, I: 717

election threshold, seuil électoral: seçim barajları, I: 734

élection: seçim, I: 666, 698

elective monarchies: seçimli monarşiler, I: 462

electoral college: seçim koleji, seçim kurulu, II: 19

electoral disputes, contentieux électoral: seçim uyuşmazlıkları, II: 758

électorat-droit: hak-seçmenlik, I: 445, 714

électorat-fonction: görev-seçmenlik, I: 443, 713

electors: ikinci seçmenler - ABD’de, II: 19

electronic democracy: elektronik demokrasi, I: 661

elements of state, éléments de l’Etat: devletin unsurları, I: 403

Emirates: Emirlik, I: 497

empêchement définitif: görevini kesin olarak yapamaması, II: 68, 160

empêchement temporaire, temporary incapacity: görevini geçici olarak yapamaması, II: 70

empêchement temporaire: görevini geçici olarak yerine getirememesi durumu, II: 87

emperor, empereur: imparator, I: 454; II: 48

emplois civils et militaires de l’Etat: sivil ve askerî görevler, II: 149

employees, ABD: sıradan memurlar, II: 35

enacted law: ısdar edilmiş kanun (pozitif kanun), I: 113

end of session, adjournment ABD: toplantı döneminin bitmesi, II: 36

énoncé, proposition, premise: önerme, II: 440

enquête judiciaire: yargısal araştırma, I: 860

enquête législative: teşriî araştırma, I: 860

enquête parlementaire judiciaire: yargısal meclis araştırması, I: 862

enquête parlementaire: Meclis araştırması, I: 859

enquête politique: siyasal araştırma, I: 860

entities: bağımsız varlık, I: 497

entrée en vigueur, entry into force: yürürlüğe girme, I: 853

entry into force of decision: kararın yürürlüğe girme, II: 813

enumerated powers, compétences énumérées: sayılmış yetkiler, I: 303, 516

énumération exhaustive: tüketici sayma, II: 524

épuisement des voies de recours internes, exhaustion of domestic remedies: iç hukuk yollarının tüketilmesi, II: 595

equal protection clause: eşit koruma hükmü, II: 728

equal protection of the laws: kanunların eşit koruması, I: 335

equal representation: eşit temsil, I: 501

equal suffrage in the Senate: Senatoda eşit oy hakkı, I: 120

equal suffrage in the Senate: senatoda eşit oy hakkı, II: 771

équité, equity: nesafet, I: 156; II: 815

erga omnes: herkes için, II: 448, 818

ergo omnes effect: erga omnes etki, II: 820

espace aérien, air space: hava sahası, I: 428

Esprit: De l’esprit des lois: Kanunların Ruhu, I: 543

esprit: ruh, I: 190

essentialia: esas nitelik, sıfat-i asliye, I: 189

Established Church of Denmark: Danimarka’nın resmen tanınmış kilisesi, I: 126

establishment of the facts, établissement des faits: olayların incelenmesi, II: 630

estado de alarma: alarm hâli - İspanya, II: 390

estado de excepción, état d’exception, state of exception, état d’urgence, state of emergency: olağanüstü hâl, II: 165, 388, 391

estado de sitio, état de siège, state of siege, martial law: sıkıyönetim, II: 166, 388, 391

estat, I: 365

estimatio communis, I: 198

établissement des faits, establishment of the facts: olayların incelenmesi, II: 630

établissement et révision des constitutions: anayasaların yapılması ve değiştirilmesi, I: 315

établissements publics: kamu kurumları, II: 3

État composé: bileşik devlet, I: 484

état d’exception, state of exception, état d’urgence, state of emergency, estado de excepción: olağanüstü hâl, II: 165, 388, 391

état d’exception, state of exception, état d’urgence, state of emergency, estado de excepción: olağanüstü hâl, II: 165, 388, 391

état d’urgence, state of emergency, estado de excepción, état d’exception, state of exception: olağanüstü hâl, II: 165, 388, 391

état de crise: kriz hâli, II: 165

état de guerre de plein droit: bihakkın savaş hali, I: 881; II: 204

état de nature, status naturae, state of nature: tabiat hali, I: 393; II: 499

état de nécessité législative, legislative emergency, Gesetzgebungsnotstand: teşriî zorunluluk hali, I: 629

État de nécessité, state of necessity: zaruret hâli, II: 386, 556

état de siège, state of siege, martial law, estado de sitio: sıkıyönetim, II: 166, 388, 391

État fédéral, federal government: federal devlet, I: 498, 496, 499

État fédéré: federe devlet, I: 498

Etat régional, regional state: bölgesel devlet, I: 533

État unitaire centralisé: merkezî üniter devlet, I: 483

État unitaire décentralisé: adem-i merkezî üniter devlet, I: 483

État unitaire: üniter devlet, I: 476

Etat, state, staat, stato, estado: devlet, I: 365

Etat-gendarme: jandarma devlet, I: 383

Etat-jenero: Etats-généraux, I: 671

eternity clause: ebedî hüküm, I: 341

ethnic cleansing: etnik temizlik, I: 418

ethnic federalism: etnik federalizm, I: 525

ethnic nationalism: etnik milliyetçilik, I: 418

European Commission of Human Rights, Commission européenne des Droits de l'Homme: Avrupa İnsan Hakları Komisyonu, II: 578

European Convention on Human Rights, Convention européenne des droits de l’homme: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, II: 486, 572, 574

European Council, Conseil européen: Avrupa Konseyi, II: 575

European Court of Human Rights, Cour européenne des droits de l'homme: Avrupa İnsan Hakları Divanı, II: 578

European Court of Human Rights, Cour européenne des droits de l'homme: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, II: 580

European human rights law, droit européen des droits de l'homme: Avrupa insan hakları hukuku, II: 571

European Parliament, Parlement européen: Avrupa Parlâmentosu, II: 581

european public order, ordre public europeen, common public order of the free democracies of Europe: Avrupa’da demokratik “ortak bir kamu düzeni”, II: 584

European Union, Union européenne: Avrupa Birliği, II: 575

Evangelical Lutheran Church: Lütherci Evanjelik Kilise, I: 126, 460

Evangelical Lutheran Religion: Lütherci Evanjelik Mezhebi, I: 126, 460; II: 321

evident conflict: apaçık çatışma, II: 742, 811

ex nunc effect: ex nunc (geleceğe yönelik) etki, II: 814

ex officio member, membre de droit: bihakkın üye, II: 582

ex officio: bihakkın, II: 331, 344; re'sen, II: 582, 805

ex tunc effect: ex tunc (geçmişe yönelik) etki, II: 813

examination of the admissibility, examen de la recevabilité: kabul edilebilirlik incelemesi, II: 628, 629

examination of the merits, examen du fond; procedure on the merits, procédure relative au fond: esas incelemesi, II: 628, 629

exceptio: itiraz, def’i, II: 750

exception de non-épuisement, non-exhaustion plea: iç hukuk yollarının tüketilmediği itirazı, II: 599

exclusive economic zone, zone économique exclusive: münhasır ekonomik bölge, I: 426

exclusive federal authority: münhasır federal yetki, I: 518

exclusive powers, compétences exclusives: münhasır yetkiler, I: 518

excommunication: aforoz, II: 470

exécutants: icracılar, I: 671

exécution des lois, execution of statutes, execution of the laws: kanunların uygulanması, II: 32, 153

exécution forcée: cebrî icra, II: 438

execution of judgments, exécution des arrêts: hükümlerin devletlerce yerine getirilmesi (infazı), II: 636

execution: icra, infaz, yerine getirilme (mahkeme kararının), II: 820

executive acts, actes exécutives: yürütme işlemleri, II: 85, 356

executive agreements: Başkanın akdettiği uluslararası andlaşmalar (ABD’de), II: 32, 648, 656, 674

executive branch, organe exécutif: yürütme organı, I: 511

executive departments: yürütme departmanları, bakanlıklar, II: 21

Executive Office of the President: Başkanın Yürütme Ofisi:, II: 24

executive orders: başkanlık kararnameleri (başkanın özerk düzenleyici işlemleri, ABD’de), II: 39, 30, 367, 368

executive privilege: yürütme imtiyazı, II: 38

executive: yürütme, I: 123

exécutoire: icraî, II: 141

exhaustion of all other legal remedies: bütün diğer başvuru yollarının tüketilmesi - anayasa yargısı, II: 752, 801

exhaustion of domestic remedies, épuisement des voies de recours internes: iç hukuk yollarının tüketilmesi, II: 595

existence matérielle: maddî varlık, I: 144, 191,  II: 834

expiration de la durée: süresinin dolması, II: 67

exploited class, classe exploitée: sömürülen sınıf, I: 390

exploiting class, classe exploiteuse: sömüren sınıf, I: 390

external aspect of sovereignty, souveraineté extérieure: dış egemenlik, egemenliğin dış görünümleri, I: 432, 435

extinction of States: devletlerin sona ermesi, I: 370

extinction: hanedanın tükenmesi, I: 463; II: 49

extinction: sona erme, I: 373

extra-constitutionnel: anayasa-dışı, I: 163

extra-juridique, extra-legal: hukuk-dışı, I: 323

extraordinary occassions: olağanüstü durumlar, II: 38

extra-textuel: metin-dışı, I: 163

---F---

facultative referendum, référendum facultative: ihtiyarî referandum, I: 119

façade constitutions: görünüşte anayasalar, I: 135

fait créateur de droit: hukuk yaratan olay, I: 210

faits nouveaux: yeni olaylar, II: 607

famille royale, royale family: kraliyet ailesi, hanedan, I; 457, II: 48

faute personnelle: kişisel kusur, II: 342

Federal Chancellery: Federal Şansölyelik, II: 295

federal citizens: federal vatandaşlar, I: 500

federal dependency: federal müstemleke, I: 497

federal district: federal mıntıka, I: 497

federal elective monarchy: seçimli federal monarşi, I: 463

federal government: federal devlet, 496, I: 498, 499

Federal Law Gazete: Federal Kanunlar Gazetesi (Avusturya), I: 850

federal or Land legislation: federal veya eyalet kanunları, II: 767

federal structure of the state, structure fédérale de l'Etat: devletin federal yapısı, I: 340

federal system, système fédéral: federal sistem, I: 496

fédéralisme par association: birleşme yoluyla federalizm, I: 523

fédéralisme par dissociation: ayrılma yoluyla federalizm, I: 523

fédéralisme personnel: kişisel federalizm, I: 525

fédéralisme: federalizm, I: 496

federation of states: bağımsız devletlerin birleşmesi, I: 320

fiat: emir, II: 106

fighting democracy, militant democracy: militan demokrasi, I: 643

fin des hostilités: savaşın sona ermesi, II: 202

final authentification: nihaî mevsukiyet, II: 651

final decision, décision définitive: nihaî karar, II: 603, 638

final, définitif, II, 628, 634

first letter, première lettre: ilk mektup - AİHM, II: 605, 623

first-generation human rights, droits de la première génération: Birinci kuşak haklar, II: 511

fishery zone, zone de pêche,: balıkçılık bölgesi, I:  427

flag law: droit du pavillon: bayrak yasası, I: 428

flexible constitution, constitution souple: yumuşak anayasa, I: 117

foedus: sözleşme, birleşme, I: 496

foetus: cenin, II: 477

fonction administrative: idarî fonksiyon, I: 817

fonction exécutive: yürütme fonksiyonu, I: 817; II: 1

fonction juridictionnelle, judicial function: yargı fonksiyonu, I: 817; II: 412

fonction législative: yasama fonksiyonu, I: 817

fonction: görev, işlev, I:, 713

fonctionnaire: memur, I: 667

fonctionnaires, civil servants: memurlar, kamu görevlileri, II: 149, 255

fonctions juridiques de l’Etat: devletin hukukî fonksiyonları, I: 815

fond, merit: esas, II: 626, 628

fondamental: temel, II: 487

fons honorum: onur kaynağı, II: 205

for acts not related to the discharge of his duties: görevinin ifasıyla ilgisi olmayan fiillerinden dolayı, II: 84

force exécutoire: icraî güç, II: 421, 438

force obligatoire, binding force: bağlayıcılık gücü, II: 515

Foreign Affairs Advisory Council: Dışişleri Danışma Konseyi, II: 652

foreign travel, voyage extérieur: yurtdışı gezisi, II: 70

forfeiture of basic rights: temel hak ve hürriyetlerinin düşürülmesi, II: 760

form, forme: şekil, II: 789

formal and material compatibility: şekli ve maddî uygunluk, II: 789

formal constitution, constitution formelle: şekli anayasa - Lasalle, I: 136

formal regularity, review of formal constitutionality: şeklî anayasallık denetimi , II: 790

formation: birim, düzen, oluşum (AİHM), II: 468, 582

formations de juge unique, single-judge formations: tek hâkimlik birimler, tek yargıç düzeni, II: 581

forme monarchique de l’Etat, monarchic form of state: devletin monarşik şekli, I: 340

forme républicaine de l’Etat, republican form of state: devletin cumhuriyetçi şekli, I: 340, 509

formulaire de requêtet, application form: başvuru formu, II: 622

fountain of honour: onur kaynağı, II: 205

fountain of justice: adalet çeşmesi, adaletin kaynağı, II: 174, 470

fourth-instance applications, affaires de quatrième instance: dördüncü merci başvuruları, II: 620

fourth-instance, quatrième instance: dördüncü merci, II: 620

fraude à la constitution: anayasaya karşı hile, I: 188

freedom of the high sea, liberté de la haute mer: açık denizin serbestliği, I: 427

freedom, liberty, liberté: hürriyet, özgürlük, II: 474

Freiheitliche Deutsche Arbeiterpartei [FAP: Özgür Alman İşçileri Partisi, II: 756

friendly settlement, règlement amiable: dostane çözüm, II: 630

fructus: yararlanma, II: 477

fundamental organs of the state: devletin temel organları, I: 123

funzionari dello Stato: devlet memurları, II: 150

further evidence, preuves supplémentaires: ek deliller, II: 630

---G---

garde des seaux: adalet bakanı (Fransa), II: 317

geçici hâkimler, juges occasionnels, layman, lay judges, lay members of the court, II, meslekten olmayan hâkimler: 462

Gegenzeichung, controfirma, countersignature, contreseing: karşı-imza, II: 206, 238

general administrative orders: genel idarî emirler, II: 153

general measures, mesures générales: genel tedbirler, II: 637

general policy guidelines: genel siyasetin ana hatları, II: 312

general policy of the country: ülkenin genel siyaseti, II: 282

general policy of the Government, general government policy, politique générale du gouvernement, politica generale del Governo: hükûmetin genel siyaseti, II: 287, 290, 313

general policy, politique générale: genel siyaseti, II: 261, 283

general power, compétence de droit commun: genel yetki, I: 304, 516; II: 706, 753

general principles of international law: uluslararası hukukun genel ilkeleri, II: 778

general provisions: genel hükümler, I: 123, 125

general regulatory decrees: genel düzenleyici kararnameler, II: 154

general rule, règle générale, generalis regula: genel kural, I: 269

general theory of constitutional law, théorie générale de droit constitutionnel: anayasa hukukunun genel teorisi, I: 44

generalia verba: genel kelime, I: 274

generalis regula, general rule, règle générale: genel kural, I: 269

generally accepted international norms: genel kabul görmüş uluslararası kurallar, II: 782

generally binding regulations: genel bağlayıcı düzenlemeler, II: 155

generally recognized rules of international law, generally accepted international norms: genel kabul görmüş uluslararası hukuk ilkeleri, II: 782

generally recognized rules of international law: uluslararası hukukun genel kabul görmüş kuralları, II: 782

gens: geniş aile, I: sülaleler, 385

Gesamtänderung, total revision: anayasanın tümden değiştirilmesi, total değişiklik, total anayasa değişikliğiII: 691, 770

good behavior: iyi hâl, II: 730

gouvernement de brasserie: birahane hükûmeti, I: 609

gouvernement direct: doğrudan hükûmet, I: 655

gouvernement parlementaire, parliamentary government: parlâmenter hükûmet, I: 588

gouvernement présidentiel, presidential government: başkanlık hükûmeti, I: 570, 580

gouvernement représentatif: temsilî hükûmet, I: 665

gouvernement semi-direct: yarı-doğrudan hükûmet, I: 679

gouvernement, government: hükûmet, I, 63: 590

gouvernement, government: hükûmet, I: 255, 257, 265, 317

gouverner: hükûmet etmek, I: 64; II: 283

government, gouvernement, governo: hükûmet, I: 255, 257, 265, 317

government, gouvernement: hükûmet, I: 63, 590

Government: Hükûmet - ­İngiltere, II: 317

governments-in-exile: sürgündeki hükûmetler, I: 369

governor general: genel vali, I: 485, 511; II: 55, 62

governor: vali, I: 511

grâce, pardon, mercy: af, gras, I: 883; II: 31, 169, 171

Grand Chamber of seventeen judges, Grande Chambre de dix-sept juges: onyedi hâkimlik büyük daire, II: 581

Grand Chamber: Büyük Daire, II: 586

grand duc, grand duke: büyük dük, I: 454; II: 48

grand jury: büyük jüri, II: 385

grandes options: büyük tercihler, II: 72

grands pouvoirs publics: büyük kamu iktidarları, I: 64

Great and Model Parliament: Model Parlâmento, I: 747

grève des ministres: bakanlar kurulunun grevi, II: 82, 252

grounds, moyens: anayasaya aykırılık sebepleri, II: 805

group of individuals, groupe de particuliers: kişi grupları, II: 589

Grundnorm: temel norm, I: 151

Grundrechte: temel haklar, II: 489

guerre d’indépendance, war of independence: bağımsızlık savaşı, I: 319

guilty: suçlu, II: 471

---H---

haut cour, high court: yüce divan, II: 100, 698

Haute Cour de la Justice: Yüksek Adalet Divanı, II: 96

haute mer, high sea: açık deniz, I: 427

haute trahison, alta tredimento, Hocverrat, high treason: vatana ihanet, yüksek ihanet,  I: 473; II: 89, 91, 99, 105, 757

head of state, chef d’Etat, president of the state: devlet başkanı, I: 454, 589; II: 9, 45, 55, 48, 255

heads of departments: departman başları, II: 33

heairing, meeting: mahkemenin toplanması, II: 802

hearing in plenum: davanın tek kurul (genel kurul) tarafından görülmesi (Anayasa mahkemeleri), II: 739, 803

hearing, audience: duruşma, II: 434, 631

héréditaire: irsî, I: 451

hereditary monarchy, monarchie héréditaire: irsî monarşiler, I: 457

hereditary, héréditaire: irsî, II: 48

hérédité, heredity: veraset, I: 593; II: 10

hierarchy of authorities: makamlar hiyerarşisi, II: 670

hierarchy of norms: normlar hiyerarşi, II: 670

High Court of Australia: Avustralya Yüksek Mahkemesi, I: 522

High Court of Justice, I: 602

high court, haut cour: yüce divan, II: 100, 698

high crimes and misdemeanors: ağır cürüm ve kabahatler, II: 28

high sea, haute mer: açık deniz, I: 427

high treason, haute trahison, alta tredimento, Hocverrat: vatana ihanet, yüksek ihanet,  I: 473; II: 89, 91, 99, 105, 757

higher phase of communism, phase supérieure du communisme: komünizmin üst aşaması, I: 391

highest juridical force: en yüksek hukukî güç, II: 699

historical materialism, matérialisme historique: tarihsel materyalizm, I: 390

Hocverrat, high treason, haute trahison, alta tredimento: vatana ihanet, yüksek ihanet,  II: 89, 91, 99, 105, 757

homme total: tam insan, II: 504

homme, human: insan, II: 484

homogénéité du cabinet: kabinenin homojenliği, I: 592; II: 262

honorary privileges: onursal imtiyazlar, II: 205

honors: onursal payeler, II: 205, 210

horizontal effect, effets horizontaux: yatay etki, II: 538

horizontal separation of powers, division horizantale du pouvoir: yatay kuvvetler ayrılığı, I: 515

hot pursuit, droit de poursuite: (sıcak) takip hakkı, I: 428

House of Commons: Avam Kamarası, I: 598, 748

House of Lords: Lordlar Kamarası, I: 603, 598, 748

House of Representatives: Temsilciler Meclisi (ABD), I: 575

huis clos: kapalı duruşma, gizli duruşma, II: 434

Human Rights Committee: İnsan Hakları Komitesi, II: 569

human rights, droits de l’homme: insan hakları, II: 484

human, homme: insan, II: 484

humanitarian intervention, ingérence humanitaire: insanî müdahale, I: 434

Hume's law: Hume kanunu, II: 386

Husband of Queen Regnant: Hüküm Süren Kraliçenin Kocası, I: 454

husband of queen regnant: hüküm süren kraliçenin kocası, II: 48; II: 40, 368

---I---

identifiability: önceden bilinebilirlilik, teşhis edilebilirlilik, I: 582, 618

identité des faits: olayların aynı olması - davalarda, II: 607

identité des griefs: başvuruların konularının aynı olması, II: 607

identité des requérants: başvurucuların aynı olması, II: 606

illimité, unlimited: sınırsız, I: 436, 324

illness, maladie: hastalık, II: 70

illustrative enumaration: tadadi sayma, örneklendirici sayma, I: 284

immanent, inhérent: içkin, I: 160; II: 545

immunity from criminal proceedings: ceza davalarından bağışıklık, II: 85

impeachment: suçlandırma - İngiltere’de, II: 333

impeachment: suçlandırma, I: 578; II: 25, 26

impératif: emredici, I: 670

imperio, I: 364

imperium, hükümranlık: I: 364; II: 421

implied powers theory: zimni yetkiler teorisi, I: 517

impoundment of funds: kredileri harcamama yetkisi - ABD, II: 41

in favorem libertatis: hürriyet lehine, I: 302; II: 506

in glabo: bütün, I: 675

in solidum: birlikte, II: 263

inability to discharge the powers and duties of the said Office: makamın yetki ve görevlerini yerine getirmede yetersizlik, II: 20

inadmissibility decision, décision d’irrecevabilité: kabul edilemezlik kararı, II: 627, 629, 633

inadmissible, irrecevable: kabul edilemez, II: 610, 627

inaliénabilité de la souveraineté: egemenliğin devredilmezliği, I: 436, 660

incapacité: ehliyetsizlik, fiil ehliyetini yitirme, I: 700; II: 52

incident, preliminary question: önsorun, II: 751

incompatibilities; incompatibilités: bağdaşmazlıklar, II: 66, 113, 612

incompatibility ratione loci, incompatibilité ratione loci: yer bakımından bağdaşmazlık, II: 614

incompatibility ratione materiae, incompatibilité ratione materiae: konu bakımından bağdaşmazlık, II: 616

incompatibility ratione personae, incompatibilité ratione personae: kişi bakımından bağdaşmazlık, II: 612

incompatibility ratione temporis, incompatibilité ratione temporis: zaman bakımından bağdaşmazlık, II: 615

indépendance de l’électeur: seçmenin bağımsızlığı, I: 715

indépendante: bağımsız, II: 608; I: 432

independent regulatory agency, ABD: bağımsız düzenleyici ajans, II: 34

indignité: liyakatsizlik, I: 701

indirect horizontal effect: dolaylı yatay etki, II: 539

indirect victim, victime indirecte: dolaylı mağdur, II: 593

individu: birey, fert, II: 500

individual applications, requêtes individuelles: bireysel başvuru - AİHM, II: 584

individual measures, mesures individuelles: bireysel tedbirleri, II: 636

individual opinions: kişisel kararlar, bireysel kararlar, II: 438, 807

individual responsibility, responsabilité individuelle: bireysel sorumluluk, II: 287, 336

individual rights, droits individuels: kişisel haklar, II: 508

individualism, individualist theory: ferdiyetçi doktrin, bireycilik, ferdiyetçilik, II: 500

individuality of human rights: insan haklarının bireyselliği, II: 485

indivisibilité de la nation: milletin bölünmezliği, I: 477

indivisibilité de la souveraineté: egemenliğin bölünmezliği, I: 436, 478

indivisibilité du peuple: halkın bölünmezliği, I: 477

indivisibilité du territoire: ülkenin bölünmezliği, I: 477

inexistence matérielle: maddî yokluk, II: 835

inferior officers: alt görevliler, II: 33

information of the state of the Union: Birliğin durumu hakkında bilgi, II: 38

infrastructure: alt yapı, I: 390

ingérence humanitaire: insani müdahale, I: 434

inhérent, immanent: içkin, II: 545

initiale, originaire: aslî, ilksel, I: 667

initiative formulée: tasarılı teşebbüs, I: 685

initiative non-formulée: tasarısız teşebbüs, I: 685

initiative populaire: halk teşebbüsü, 685, I: 446, 834

initiative: öneri, I: 834

injustice flagrante: aşikâr bir adaletsizlik, I: 155

inner cabinet: iç kabine, II: 23

inopposabilité: ileri sürülemezlik, I: 178; II: 780

inquest: soruşturma, II: 471

inscription sur les listes électorales: seçmen listesine yazılı olmak, I: 700

institutions politiques: siyasal kurumlar, I: 54, 88

İnstrument of Government: İsveç Devlet Temel Kanununun, II: 742

instrumentum: hamil, taşıyıcı, I: 144, 205

intangibilité: dokunulmazlık (siyasi rejimin), I: 188

integrité du territoire: ülkenin bütünlüğü, I: 430, 477

intentional violation of the Constitution, vorsätzlicher Verletzung des Grundgesetzes: anayasayı kasten ihlâl, II: 90, 104

intentionalism: niyetselcilik, I: 232

intentions of Constitution’s framers: anayasa koyucunun niyetleri, I: 232

inter easdem personas, eadem quaestio: aynı kişiler arasında aynı sorun: II: 447

inter partes effect: inter partes etki, II: 741, 818

inter partes: taraflar arasında, II: 448, 820

interdiction du mandat impératif: emredici vekâlet yasağı, I: 676

interdictions des parties politiques, banning of political parties: siyasî partilerin yasaklanması, II: 755

interest group corporatism: çıkar gruplarının korporatizmi, I: 650

interest group pluralism: çıkar gruplarının çoğulculuğu, I: 647

interest theory: menfaat teorisi, II: 476

interest, interêt: menfaat, çıkar, II: 477

interim government: vekil hükûmet, II: 280

interim president, président intérimaire, acting president: vekil cumhurbaşkanı, II: 72

intérim, interim, substitute, representation: vekâlet, II: 70

intermédiaire: ortalama, mutasavvıt, II: 838

internal aspect of sovereignty: egemenliğin iç görünümü, I: 435

internal changes of sovereignty: egemenlikteki iç değişmeler, I: 380

internal waters: içsular, I: 425

İnternational Court of Justice, Cour internationale de justice: Uluslararası Adalet Divanı, II: 580

İnternational Criminal Court, Cour pénale internationale: Uluslararası Ceza Mahkemesi, I: 434

international law, droit international: uluslararası hukuk, I: 56

international legal personality: uluslararası hukukî kişilik, I: 373

international treaties, traités internationales, international instruments, trattati internazionali: uluslararası andlaşmalar, II: 641, 669, 652,

internationally supervised district: uluslararası gözetimde mıntıka, I: 497

internet democracy: internet demokrasisi, I: 661

interpellation: gensoru, istizah, I: 866; II: 275

interprétation doctrinale, scholarly writings, academic writings: bilimsel yorum, ilmî tefsir, doktrin yorumu, I: 229

interprétation évolutive à la lumière des conditions de vie d’aujourd’hui: günümüz yaşam koşulları ışığında geliştirici bir yorum, II: 591

interprétation grammaticale: dilbilgisel yorum, I: 230

interprétation historique: tarihî yorum, I: 232

interprétation judiciaire: yargısal yorum, kazaî tefsir, I: 228

interprétation législative: teşriî tefsir, yasama yorumu, I: 227

interprétation littérale: deyimsel yorum, I: 230

interprétation logique: mantıki yorum, I: 234

interprétation scientifique, scholarly writings, academic writings: bilimsel yorum, ilmî tefsir, doktrin yorumu, I: 229

interprétation stricte, strict interpretation, narrow reading: dar yorum,  II: 27, 706, 753, 766

interprétation systématique, structural interpretation, systematic reasoning: sistematik yorum, I: 233

interpretation téléologique, teleological interpretation: teleolojik yorum, I: 234

interregnum: fetret, I: 460

interregnum: fetret, II: 50

inter-state application, requêtes inter-étatiques: devletlerarası başvuru, II: 583

inter-state cases, affaires inter-étatiques: devletlerarası davalar, II: 583

interventionniste: müdahaleci, I: 384

intime conviction: vicdanî delil, kendi vicdanı(na göre karar verme), II: 424, 427, 428

intra constitutionem: anayasa içi, anayasaya uygun, I: 823

intra legem: kanun içi, kanuna uygun, II: 367

invalidation: geçersizleştirme, II: 808

invalidité: geçersizlik, I: 215

inviolabilité du domicile: konut dokunulmazlığı, II: 509

inviolabilité parlementaire, parliamentary inviolability: milletvekili dokunulmazlığı, yasama dokunulmazlığı, parlamenter dokunulmazlık: , II: 758

inviolabilité: dokunulmazlık (krallar), II: 83

involuntary dissolution: zorunlu fesih, I: 372

irrecevable, inadmissible: kabul edilemez, II: 610, 627

irredentism: irredantizm, I: 418

irrégularité extremement grave: çok ağır bir sakatlık, II: 832

irremediable effects: telafisi imkânsız sonuçlar, II: 842

island: ada, I: 422

isoloir: kapalı oy verme yeri, I: 712

item veto: kısmî veto, II: 37

iudex, iudicium, judge, juge: hâkim, II: 413, 452, 460

ius dispensandi: muafiyet verme hakkı, I: 750

ius dispensandi: muafiyet verme hakkı, II: 174

ius sanguinis: kan esası, I: 413

ius soli: toprak esası (vatandaşlığı kazanmada), I: 413

ius soli: toprak esası, I: 413

---J---

joint procedure -AİHM: birlikte inceleme usulü, II: 626

journal officiel: resmî gazete, I: 850; II: 141

judge, juge: hâkim, II: 413, 452, 460

judge-made constitution: yargıç yapısı anayasa, I: 113

judge-made law: yargıç yapısı hukuk, I: 241

Judges' Election Committee: Hâkim Seçim Komitesi, II: 182

judges of the Supreme Court: Yüksek Mahkeme hâkimleri, II: 33

judgment by peers: eşleri tarafından yargılama, II: 471

judgment finding a violation, arrêt de violation: ihlal hükmü, II: 633

judgment finding no violation, arrêt de non-violation: ihlâlin olmadığı hükmü, II: 632

judgment on a friendly settlement, arrêt rendu sur un règlement amiable: dostane çözüm üzerine hüküm, II: 634

judgment on just satisfaction, arrêt sur la satisfaction équitable: adil tazmin hakkında hüküm, II: 634

judgment on the admissibility and merit, arrêt sur la recevabilité et le fond: kabul edilebilirlik ve esas hakkında hüküm, II: 629

judgment striking the case out, arrêt rayant l’affaire du rôle: davanın kayıttan düşürülmesi hükmü, II: 634

judgment, arrêt: hüküm - AİHM, II: 632, 634, 635

judgment, sentence, sentenze, sentencias: hüküm, II: 437, 806

judgments on the merits, arrêts sur le fond: esas hakkında hükümler, II: 633

judicature, organe juridictionnel, jurisdiction, judiciary: yargı organı, II: 411, 449

judicial decision, décision juridictionnelle: yargı kararı, II: 440

judicial function, fonction juridictionnelle: yargı fonksiyonu, II: 412

judicial power: yargı kuvveti, I: 541

judicial review of constitutionality of laws, contrôle judiciaire de la constitutionnalité des lois: kanunların anayasaya uygunluğunun yargısal denetimi, II: 697

judicial review: yargısal denetim, II: 697

judicial, judiciaire: yargısal, II: 608

judiciary, judicature, organe juridictionnel, jurisdiction: yargı organı, II: 411, 449

judiciary: yargı, I: 123

juge d’appel: istinaf mahkemesi, II: 456

juge de cassation, court of appeal, appelate courts, cours de cassation: temyiz mahkemesi, II: 456

juge du premier ressort, juridictions du premier degré, courts of first instance, premier ressort: ilk derece mahkemeleri, II: 455

juge unique, single-judge: tek hâkim, II: 627

jugements de fait: olgusal yargılar, I: 138

jugements de valeur: değer yargıları, I: 138

jugement définitif: kesin hüküm, hükm-i kat’i: jugement définitif, II, 443, 444

juges consulaires: ticaret mahkemesi hâkimi, II: 463

juges de carrière, professional judges, juges de metier: meslekten hâkimler, II: 462

juges de metier, juges de carrière, professional judges: meslekten hâkimler, II: 462

junior ministers: parlamento müsteşarları - İngiltere’de, II: 345, 351

juridicité: hukukîlik, I: 147

juridiction à juge unique: tek hâkimli mahkeme, II: 459

juridiction collégial: kurul halinde mahkeme, kolejyal yargı organı, II: 459

juridiction spécialisée: özel mahkeme sistemi, II: 743

juridictions du fond: esas mahkemeleri, II: 455

juridictions du premier degré, courts of first instance, premier ressort, juge du premier ressort: ilk derece mahkemeleri, II: 455

juridictions du second degré: ikinci derece mahkemeler, II: 456

jurisdictio: hukuku söylemek, II: 413, 421

jurisdiction, judiciary, judicature, organe juridictionnel: yargı organı, II: 411, 449

jurisprudentiel: jürisprüdansiyel, I: içtihadi, 91

jurors, jurés: jüri üyeleri, II: 470

jury: jüri, II: 470

jusnaturaliste: tabiî hukukçu, I: 173, 189

just satisfaction, satisfaction équitable: adil, tatmin, hakkaniyete uygun bir surette zarar gören tarafın tatmini, II: 630, 632

justice déléguée: devredilmiş adalet, II: 421

justice retenue: tutulmuş adalet, II: 421

justices of the peace: sulh hakimleri, II: 182

Kansler democratie: Şansölyenin demokrasisi, II: 312

Kansler: Şansölye, II: 292

---K---

king, roi: kral, I: 454, 589; II: 47, 48

King's Commissioners: Kralın Görevlileri, II: 150

Kommunistische Partei Deutschland [KPD: Alman Komünist Partisi], II: 756

kompetenzkompetenz: yetki yetkisi, I: 438

konstruktives Misstrauensvotum, constructive vote of no confidence, motion de censure constructive: yapıcı güvensizlik oyu, I: 626

---L---

lack of evidence; griefs non étayés, absence de preuve, unsubstantiated complaints: delillendirilmemiş başvurular, II: 621

land territory, territoire terreste: kara ülkesi, I: 422

land: kara, I: 364

Landamman, I: 658

Länder: memleket (Almanya’da eyalet, federe devlet), I: 497, 499, 502

Landerkammer: eyalet meclisi, I: 504

Landeshauptmann: eyalet valisi, I: 512

Landesregierung: eyalet hükümeti, I: 512

Ländesverfassungsgerichte veya Staatsgerichtshöfe: eyalet anayasa mahkemesi, I: 512

landlocked states: karayla çevrili devletler, I: 428

landsgemeinde: halk meclisi, eyalet meclisi, I: 657

Landtag Eyalet Diyeti, I: 510

langue officielle: resmi dil, I: 477

last-minute justices: son dakika hakimleri, II: 718

law amending the constitution, loi modifiant la constitution: anayasayı değiştiren kanun, II: 767

Law Lords: Yargıç Lordlar, I: 603

laws, lois: kanunlar, II: 765

Lega Nord: Kuzey Ligi (İtalya’da), I: 535

legal certainty: hukukî belirlilik, II: 815

legal maxims: hukukî özdeyişler, I: 259

legal norm, norme juridique: hukuk kuralı, I: 104

legal persons, personnes morales: tüzel kişiler, II: 477, 530

legal vacuum, vide juridique: hukuk boşluğu, 317, I: 322, 323

législateur: kanun koyucu, I: 744

legislation: yasama, İngilitere’de yasama organının koyduğu kurallar, I: 113, 199

legislative branche: yasama organı, I: 510

legislative history: teşriî tarih, I: 232

legislative nature: teşriî nitelik, II: 649

legislature, legislative branche, organe législatif: yasama organı, I: 510, 744

legislature: yasama (organı), 123, I: 510, 744

Les six livres de la République: Cumhuiyetin Altı Kitabı, I: 432

letrados, assistants, auditors, researchers, vs: üyelere yardımcı olan hukukçular, asistanlar, II: 802

letters patent: açık mektup (İngilitere’de krali onay işleminin bir belgesi), I: 206

lettre de créance: güven mektubu, itimatname, II: 193

lettre de démission: istifa mektubu, II: 81

lettre de pleins pouvoirs: tam yetki belgesi, II: 642

Leviathan: dev, ejderha, I: Hobbes’un kitabı:, 394

lex aeterna: ebedî kanun, II: 496

lex divina: ilahî kanun, II: 496

lex generalis: genel hüküm, I: 310

lex generalis: genel hüküm, II: 526

lex humana: beşerî kanun, II: 496

lex imperfecta: eksik kanun (eksik hukkuk, müeyyidesiz kanunlar), I: 93, 234

lex naturalis: tabiî kanun, II: 496

lex specialis: özel hüküm, I: 310; II: 526

liability of the Crown in tort: Tacın haksız fiilden doğan sorumluluğu, II: 106

libération: özgürleştirme, II: 504

liberté d’aller et de venir: seyahat hürriyeti, II: 509

liberté de la haute mer, freedom of the high sea: açık denizin serbestliği, I: 427

liberté réelle: gerçek özgürlük, II: 504

liberté: özgürlük, II: 504

libertés collectives, 509: kolektif hürriyetler, II: 510

libertés de l’esprit: düşünce hürriyetleri, II: 509

libertés individuelles: bireysel hürriyetler, II: 510

libertés innommés: isimsiz hürriyetler, II: 523

libertés intellectuelles: entelektüel hürriyetler, II: 509

libertés phsiques: fizik hürriyetler, II: 509

libertés publiques: kamu hürriyetleri, II: 487

libertés-normes: norm-hürriyetler, II: 515

libertés-programmes: program-hürriyetler, II: 515

liberty rights, droits-libertés: hürriyet hakları, II: 508

liberty, liberté, freedom: hürriyet, özgürlük, II: 474

libre administration des collectivités locales: mahallî idarelerin serbest idaresi, II: 376

lieutenant-governor: vekil-vali, I: 511

ligne colleteral: civar, yan soy, I: 459

ligne de base, I: 425

ligne directe, direct heir: usul-füru, direkt soy, direkt hat, I: 458

ligne indirecte: endirekt hat, I: 458; II: 49

limitation des droits fondamentaux, restriction of basic rights: temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması, II: 548

limitation, restriction: sınırlama, II: 546

limitative enumeration: sınırlandırarak sayma, I: 281

limited monarchy: sınırlı monarşi, I: 125

limites aux limites, Schranken-Schranken, limits to limits: sınırlandırmanın sınırları, II: 548

limites matérielles, substantial limitations: maddî sınırlar, I: 340

limites temporelles: zamansal sınırlar (anayasa değişikliğinde), I: 345

limits to limits, limites aux limites, Schranken-Schranken: sınırlandırmanın sınırları, II: 548

linguistic communities: dilsel topluluk, I: 497

liste bloquée: bloke liste, I: 733

liste civile, civil list: sivil liste, II: 53

liste exhaustive: tüketici liste, II: 505

liste fermée, catalogue fermé: kapalı liste, II: 524

liste ouverte: açık liste, II: 524

litige: uyuşmazlık, ihtilaf, II: 415

living constitution: yaşayan anayasa, I: 233

local administrations, collectivités territoriales: mahallî idareler, yerel yönetimler, I: 481

loi constitutionnelle, constitutional act: anayasal kanun, II: 766

loi d’habilitation: yetki kanunu, II: 370

loi modifiant la constitution, law amending the constitution: anayasayı değiştiren kanun, II: 767

loi ordinaire: adî kanun, II: 767

loi salique, salic law: salik kanunu, I: 459

loi salique: salik kanunu, II: 49

loi: kanun, I: 829, 834; II: 766

lois constitutionnelles: anayasal kanunlar, I: 28

lois organiques: organik kanunlar, II: 778

lois, laws: kanunlar, II: 765

Long Parliament: Uzun Parlâmento, I: 750

Lord Chancellor: İngilitere’de Adalet Bakanına benzeyen kişi, I: 544, 603

lose of sovereignty: egemenliğin kaybı, I: 371

loss of membership, déchéance du mandat parlementaire, removal from parliamentary office: parlâmento üyeliğinin düşürülmesi, II: 758

lower house, chambre basse: alt meclis, I: 756

lowest phase of communism, phase inférieure du communisme: komünizmin alt aşaması, I: 391

---M---

magistrates: memurlar, I: 541

magistrats du parquet: savcılar, II: 184, 468

magistrats du siège: hakimler - Fransa’da, II: 468

Magistrats’ Courts: İngilitere’de bir tür mahkeme, I: 602

Magna Carta Libertatum: Büyük Hürriyet Fermanı (1215), I: 327, 539

Magnum Concilium: Büyük Kurul, Büyük Şura, I: 539, 598, 601, 746, 747

maison civile: cumhurbaşkanlığı sivil teşkilatı, II: 73

maison militaire: cumhurbaşkanlığı askerî teşkilatı, II: 73

maison: cumhurbaşkanlığı teşkilatı, II: 73

major importance: büyük bir önem, II: 649, 652, 659

majoritarian model of democracy: çoğunlukçu demokrasi modeli, I, 645: 646

majorité absolue, absolute majority: salt çoğunluk, II: 59, 804

majorité absolue: mutlak çoğunluk, I: 724

majorité civile: medenî rüşt, I: 699

majorité électorale: seçim rüştü, I: 699

majorité politique: siyasî rüşt, I: 700

majorité qualifiée, qualified majority: nitelikli çoğunluk, II: 59, 804

majorité relative: nispî çoğunluk, I: 722

majorité simple: basit çoğunluk, I: 722

majority of three thirds: dörtte üç çoğunluk, I: 351

majority of two thirds: üçte iki çoğunluk, I: 351

majority vote: oy çokluğu, II: 632

make peace, conclure la paix: barış yapmak, II: 202

maladie, illness: hastalık, II: 70

male primogeniture: erkek primogenitur, I: 458

mandant: müvekkil, I: 669

mandat collectif: kolektif vekâlet, I: 675

mandat général: genel vekâlet, I: 676

mandat impératif: emredici vekâlet, I: 444, 446

mandat: vekâlet, I: 669

mandataire: vekil, I: 669

mandatory referendum, référendum obligatoire: mecburî halkoylaması, I: 354

manière de citer les arrêts et décisions de la Cour, mode of citation: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi karar ve hükümlerine atıf usulü, II: 585

manifestly ill-founded, manifestement mal fondée, défaut manifeste de fondement: açıkça temelden yoksun olma, II: 619

manufactured majorities: yapay çoğunluklar, I: 647

mare clausum: kapalı deniz, I: 427

mariages posthumes: ölüm sonrası evlilikler, II: 75, 206

martial law, estado de sitio, état de siège, state of siege: sıkıyönetim, II: 166, 388, 391

matérialisme dialectique, dialectical materialism: diyalektik materyalizm, I: 390

matérialisme historique, historical materialism: tarihsel materyalizm, I: 390

matrilinear system of succession, système matrilinéaire: ana soyundan intikal sistemi, I: 459

matters of special importance: özel önemdeki konularda, II: 653

maxims of interpretation, canons of interpretation: yorum ilkeleri, I: 258

mayors: belediye başkanları, II: 150

meaning of an act of will: irade işleminin anlamı, II: 670

meeting, heairing: mahkemenin toplanması, II: 802

membre de droit, ex officio member: bihakkın üye, II: 582

mercy, grâce, pardon: af, II: 31, 169

merger, unification, reunification: birleşme, I: 372

merit system: liyakat sistemi, II: 35

merit, fond: esas, II: 626, 628

meslekten olmayan hâkimler, geçici hâkimler, juges occasionnels, layman, lay judges, lay members of the court, II: 462

message à la naiton: ulusa mesaj, II: 139

message: mesaj,, II: 138

messages to the People: halka mesaj, II: 139

messaggio motivato: gerekçeli mesaj, I: 841

mesures individuelles, individual measures: bireysel tedbirleri, II: 636

mesures: tedbirler, 367, II: 369

métajuridique: hukuk-ötesi, I: 191

metek: yabancı (Atina’da), II: 493

méthode de la plus forte moyenne: en kuvvetli ortalama usûlü, I: 729

méthode des plus fortes restes: en büyük artık usûlü, I: 728

methods of interpretation: yorum yöntemleri, I: 230

micro-states: mikro-devletler, I: 404

middle ages, medieval period: orta çağ, II: 494

midnight appointees: gece yarısı atananlar, II: 718

midnight justices: gece yarısı hakimleri, II: 718

militant democracy, fighting democracy: militan demokrasi, I: 643

military power: askerî yetkiler, II: 30, 159

minimum-wage: asgari ücret, II: 817

minister of state: devlet bakanı, II: 350

minister, ministre: bakan, I: 590

minister, ministre: bakan, II: 316, 318, 349

ministère, ministry: bakanlık, II: 316

Ministerpräsident: bakan-başkan, I: 512

ministers, ministres: bakanlar, I: 590

ministers, ministres: bakanlar, II: 10, 255, 257

ministre sans portfeuille, minister without portfolio, non departmental ministers: bakanlıksız bakan, II: 318

ministres à portfeuille, departmantal ministers: bakanlıklı bakanlar, II: 318

ministres délégués: delege bakanlar, II: 348

minori ad maius: küçükten büyüğe (akıl yürütme), I: 297

minority nationalism: azınlık milliyetçiliği, I: 418

miscellaneous provisions: çeşitli hükümler, I: 123

misleading the Court, désinformation de la Cour: mahkemeye yanıltıcı bilgiler verilmesi, II: 610

mittelbare Drittwirkung: üçüncü kişiler üzerinde dolaylı etki, II: 539

mobilisation: seferberlik, II: 165

mode of citation, manière de citer les arrêts et décisions de la Cour: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi karar ve hükümlerine atıf usulü, II: 585

modèle américan de justice constitutionnelle, American model of constitutional review: Amerikan modeli anayasa yargısı, II: 740

modes d’établissement des constitutions, constitution-making processes: anayasa yapma usûlleri, I: 324

modes d’exercice de la souveraineté: egemenliğin kullanılması tipleri, I: 653

modes de scrutin, systèmes électoraux: seçim sistemleri, I: 721

modes monarchiques: monarşik usûller, I: 324

moindre mal, smaller evil: daha az kötü, ehven-i şer, I: 297

monarch, monarque: monark, hükümdar, I: 454, 589; II: 10, 47, 48

monarchic form of state, forme monarchique de l’Etat: devletin monarşik şekli, I: 340

monarchie absolue, absolute monarchy: mutlak monarşi, I: 456, 554

monarchie constitutionnelle, constitutional monarchy: anayasal monarşi, I: 456

Monarchie de Juillet: Temmuz Monarşisi, I: 603

monarchie héréditaire, hereditary monarchy: irsî monarşiler, I: 457

monarchie limité: sınırlı monarşi, I: 456

monarchie parlementaire: parlâmenter monarşi, I: 457

monarchy, monarchie: monarşi, I: 454

monarque, monarch: monark, hükümdar, I: 454, 589

money matters, 757: malî konular, I: 877

moniste: tekçi, I: monist, 604

monistic theory, théorie moniste: monist teori, II: 641, 669

monocaméral, unicameral: tek-meclisli, I: 557

monocaméralisme: tek-meclislilik veya monokameralizm, I: 753

monocéphalisme: tek-başlılık, I: 571; II: 7

monos archos: hükümdar, I: 454

motifs de droit: hukukî sebepler, II: 437

motifs de fait: fiilî sebepler, II: 437

motifs, motivation, statement of reasons: gerekçe, II: 437, 806

motion de censure constructive, motion of constructive censure, constructive vote of no confidence, konstruktives Misstrauensvotum: yapıcı güvensizlik oyu, I: 626

motion de censure: güvensizlik önergesi, I: 624, 868

motion de confiance, motion of confidence: güven istemi, I: 869

motion de défiance constructive, constructive vote of no confidence: yapıcı güvensizlik önergesi, II: 276

motion de défiance, motion de censure, motion of no confidence, motion of censure: güvensizlik önergesi, I: 868, 867, 869, 624, 866

motion of censure, motion of no confidence: güvensizlik önergesi, I: 866

motion of confidence, motion de confiance: güven istemi, I: 869

motion of confidence, motion de confiance: güvenoyu, II: 274

motion of constructive censure, motion de censure constructive, constructive vote of no confidence, konstruktives Misstrauensvotum: yapıcı güvensizlik oyu, I: 626

motion of no confidence, motion de défiance, motion de censure: güvensizlik önergesi, II: 275, 336

motion of no confidence, motion de défiance: güvensizlik oyu, II: 289, 302

moyens, grounds: anayasaya aykırılık sebepleri, II: 805

multiplication: çarpma, artma, çoğalma, I: 706

---N---

nation state: ulus devlet, I: 418

nation: millet, I: 443, 406

national level: ulusal düzey, I: 498

national norms: iç hukuk normları, II: 669

National Security Council: Millî Güvenlik Konseyi, II: 24

national: vatandaş, ABD’de federal vatandaş, I: 500

nationality, citizenship, nationalité, citoyenneté: vatandaşlık, I: 413, 699

Nationalrat, I: 502

natura politica: siyasal nitelikte, II: 653

naturalistic fallacy: tabiî safsata, I: 140

nature des choses: eşyanın tabiatı, II: 358, 360

nature intrinsèque: işlemin iç mahiyeti, I: 817

negative status rights: negatif statü hakları, II: 508

negotiation, négociation: görüşme, müzakere ­- uluslararası andlaşmalar, II: 194, 642

no significant disadvantage, absence d’un préjudice important: başvurucunun önemli bir zarar görmemiş olması, II: 621

nolle prosequi: ceza soruşturmasını ve yargılamasını durdurma yetkisi, II: 171, 210

nominal constitutions: itibarî anayasalar, I: 135

nomination des juges: hakimleri atama, II: 181

nomination et de révocation des ministres, appointment and removal from office of ministers: bakan atama ve azletme yetkisi, II: 146

nomination, appointment: atama, II: 268

non departmental ministers, ministre sans portfeuille, minister without portfolio,: bakanlıksız bakan, II: 318

non-cabinet ministers: bakanlar kurulu üyesi olmayan bakanlar, II: 256, 319, 344, 350

non-cognitivisme: bilinemezlik, I: 139

non-departmental ministers: bakanlık sahibi olmayan bakanlar, II: 319

non-reconnaissance de minorités: azınlıkların tanınmaması, I: 477

non-révocabilité des élus: temsilcilerin azledilememesi, I: 686

non-révocabilité: azledilememe, I: 678

normative acts of the President of the Russian Federation: Rusya Federasyonu Başkanının normatif işlemleri, II: 775

normative hierarchy: normatif hiyerarşi, II: 670

norme de référence: referans norm, II: 777

not guilty: suçsuz, II: 471

notarielle Funktionen: noterlik fonksiyonu, II: 242

notification: tebliğ, II: 123, 812

notion d’instance: merci kavramı, II: 607

nouvelle délibération: kanununun yeniden görüşülmesi, I: 840

nul et de nul effet: yok hükmünde, II: 833

nul: yok hükmünde, I: 217

numéro de la requête, application number: başvuru numarası, II: 585

numerus clausus: tahdidi sayma, sınırlandırarak sayma: I: 281, II: 505, 524

nuova deliberazione: yeni görüşme, I: 841

---O---

oath, serment: yemin, II: 51, 63, 470

oath-helpers: yemin yardımcısı, yemini desteklemek çağrılan onbir kişi, II: 470

obiter dictum: kararın ek gerekçeleri, kararın bağlayıcı olmayan kısmı, II: 787, 788, 789

objet de la connaissance: bilme konusu, I: 140

obligatio, obligation: borç, II: 481

obligation de résultat: sonuç yükümlülüğü, II: 637

obligation de se conformer à l'arrêt: karara uyma yükümlülüğü, II: 636

obligation morale de demissionner: istifa etme ahlâkî yükümlülüğü, II: 276, 290

obligations: yükümlülükler, I: 246

obligatoire: bağlayıcı, I: 850; II: 141

obligatory referendum, référendum obligatoire: zorunlu referandum, I: 119, 682

observations écrites, written observations: yazılı açıklamaları, II: 630 written observations, observations écrites: yazılı açıklamaları, II: 630

obsolutisme de la majorité: çoğunluğun mutlakıyeti, I: 642, 639

occupation: işgal, I: 420

octroi, edit, bestowal: ferman, I: 325

octroyer: bahsetmek, ihsan etmek, I: 325

offences not committed in the performance of his or her duties: cumhurbaşkanının görevi içinde işlemediği suçlar, II: 86

offences not committed in the performance of his or her duties: görevi dışında işlediği suçlar, II: 84

offense, delit: suç, II: 340

offense: hakaret, II: 75

offensive language, usage d’un langage abusif: başvuruda hakaretamiz bir dil kullanılması, II: 610

Office of Management and Budget: Yönetim ve Bütçe Ofisi, II: 24

Office of Prime Minister: Başbakanın Makamı: II: 295

official publication: resmen yayınlama, II: 653

official religion: resmî din, I: 126

ombudsman: kamu denetçisi, II: 750

on the advice of Prime Minister: Başbakanın görüşüyle, II: 210

on the behalf of the Queen: Kraliçe adına, II: 210

oneri alle finanze: maliyeye yük, II: 653

onorificenze della Repubblica: Cumhuriyet nişanları, II: 205

ope legis: kanun gereği ve otomatik olarak, II: 50

ope legis: otomatik olarak ve kendiliğinden, I: 460

opinio iuris, opinio necessitatis: manevî unsur, genel inanç, bağlayıcılık inancı, I: 195, 207

opinio seriatim: bireysel oy, bireysel karar, II: 438, 807

opinion dissidente, dissenting opinion: karşı oy, muhalefet şerhi, II: 438, 632, 807

opinion: üyelerinin görüşü, II: 806

optional referendum, référendum facultatif: ihtiyarî (isteğe bağlı) halkoylaması, I: 354

oralité: sözlülük, II: 425

order of seniority: yaşlılık esası, I: 458, II: 49

order of succession: veraset veya intikal kuralları, I: 458; II: 49

orders and decrees of the President of the Republic: cumhurbaşkanı kararnameleri ve emirleri, II: 775

orders: emirler, II: 153

ordinance, ordonnance: emirname, II: 152, 366

ordinance: kararnameler, I: 749

ordinary courts, 339: genel mahkemeler, II: 341

ordinary law: genel hükümler, II: 339, 341

ordonnance, ordinance: emirname, II: 152, 366

ordonnance: ordonans - mahkeme kararı olarak, II: 437

ordonnances: kanun hükmünde kararnameler, I: 886

ordonnances: ordonanslar - Fransa'da, II: 370

ordre de contrainte: cebir düzeni, I: 147

ordre de préséance protocalaire: protokolde öncelik sırası, II: 317

ordre de primogéniture: büyüklük esası, I: 458

ordre public europeen, common public order of the free democracies of Europe, european public order: Avrupa’da demokratik “ortak bir kamu düzeni”, II: 584

ordre public: kamu düzeni, II: 362

ordre transcendant: aşkın bir düzen, I: 189

ordres juridiques centralisés: merkezîleşmiş hukuk düzenleri, I: 216

ordres juridiques décentralisés: adem-i merkezî hukuk düzenleri, I: 216

ordres: sınıf, I: 709

organe exécutif, executive branch: yürütme organı, I: 511, II: 2

organe juridictionnel, jurisdiction, judiciary, judicature: yargı organı, II: 411, 449

organe législatif, legislature, legislative branche: yasama organı, I: 510, 744

organes supérieure de l’Etat: devletin yüksek organları, I: 34, 64

organisation non gouvernementale, any non-governmental organisation: hükümet dışı her kuruluş, II: 589

organisation politique, sociale, économique de l'État: devletin siyasî, sosyal, ekonomik teşkilatı, I: 107

organs of self-government of the autonomous regions: özerk bölgelerin özyönetim organları)”, II: 216

orientation: yönlendirme, II: 313

originaire: ilksel, aslî, I: 436, 887; II: 284, 355, 365, 367

original intent: ilk niyet, I: 232

original jurisdiction: ilk derece mahkemesi, II: 720

original text: asıl metin, I: 338

origine de l’État: devletin kökeni, I: 384

Orléaniste: Orleanist, I: 603

other high crimes and misdemeanors, 26: diğer ağır cürüm ve kabahatler, II: 27

outer cabinet: dış kabine, II: 23

outer space: dış uzay, I: 429

---P---

pacta sunt servanda: söze bağlılık, ahde vefa, I: 156, 173, 878

pacta sunt servanda: söze bağlılık, ahde vefa, II: 773

pacte, alliance, agreement: misak, I: 326

panachage: karma liste, I: 733

panel of five judges, collège de cinq juges: beş hâkimlik bir kurul, II: 635

par service: hizmet yönünden, II: 3

paraphe: paraf, II: 195, 642

pardon, mercy, grâce: af, II: 31, 169

pardoning power: af yetkisi, II: 30

parium, peers: kendi eşleri, II: 471

Parlement européen, European Parliament: Avrupa Parlâmentosu, II: 581

parlement permanent: daimî parlâmento, II: 118

parlementarisme rationalisé: rasyonelleştirilmiş parlâmentarizm, I: 621

Parlementslose zeit: parlâmentosuzluk zamanı, II: 126

parliament: parlâmento, I: 598

parliamentarism, parliamentarianism, parlementarisme: parlâmentarizm, I: 588

Parliamentary Assembly, Assemblée parlementaire: Parlamenterler Meclisi, II: 581

parliamentary government, gouvernement parlementaire: parlâmenter hükûmet, I: 588

parliamentary inviolability, inviolabilité parlementaire: milletvekili dokunulmazlığı, yasama dokunulmazlığı, parlamenter dokunulmazlık: , II: 758

parliamentary regime, régime parlementaire: parlâmenter rejim, I: 588

parliamentary sovereignty: parlâmentonun egemenliği, I: 439

parliamentary system of government, système parlementaire de gouvernement: parlâmenter hükûmet sistemi, I: 588

parliamentary system, système parlementaire: parlamenter sistem, I: 566, 588

parliamentary under-secretary: parlâmento müsteşarı, II: 256, 319, 343, 344, 345, 351

partes potentiales summi imperii: devlet iktidarının muhtemel kısımları, I: 542

Parti Québécois: Québec Partisi, I: 531

partial revision: Anayasanın kısmî değişikliğinin, I: 352

participation égalitaire: eşit katılım, I: 501, 760

participation rights: katılma hakları, II: 509

partitocrazia: partitokrasi, I: 608

pater familias: aile babası, I: 385

patriarcale: ataerkil, I: 385

patricii: soylular, I: 452

patrilinear system of succession, succession en ligne paternelle: baba soyundan intikal sistemi, I: 459

patrimoine commun de l'humanité, common heritage of mankind: insanlığın ortak mirası, I: 430

patrimoine commune de l’humanité, common heritage of mankind: insanlığın ortak mirası, II: 512

payment of compensation, paiement d’une indemnité: tazminatın ödenmesi, II: 636

péché originel: ilk günah, II: 497

pénale: cezaî, II: 334

pénaliste: cezacı, II: 100

per quam: kendisiyle, (asıl koşul), I: 150

perjury: yeminli ifadede yalan söylemek, II: 27

permanence de l’assemblée: meclisin sürekliliği veya meclisin istimrarı, I: 558

permanence de l’Etat, State continuity: Devletin devamlılığı ilkesi, I: 380

permanence du parlement: parlâmentonun devamlılığı, II: 136

permanent physical incapacity: daimî fiziksel yetersizlik, II: 272

personal and specific link: kişisel ve özel bir bağı, II: 593

personal prerogative: imtiyaz-ı mahsus, II: 121

personal union, union personelle: şahsî birlik, I: 484

personnalité juridique de l’Etat: devletin hukuki kişiliği, I: 378

personne, person: kişi, II: 477, 500

personnes morales, legal persons: tüzel kişiler, II: 477, 530

personnes physiques, real persons, personnes réelles: gerçek kişiler, II: 477, 529, 589

personnes réelles, personnes physiques, real persons: gerçek kişiler, II: 477, 529, 589

personnification: devleti, kendi şahsında tecessüm - devlet başkanları, II: 114

pétition de principe: ispat değil, I: tekrardan, 211

Petition of Rights: Haklar Dilekçesi, I: 750

petition: dilekçe, I: 748, 749

peuple, people: halk, I: 443

phase inférieure du communisme, lowest phase of communism: komünizmin alt aşaması, I: 391

phase supérieure du communisme, higher phase of communism: komünizmin üst aşaması, I: 391

plain, ordinary meaning: olağan anlam, I: 231

plateau continental, continental shelf: kıta sahanlığı, I: 426

plea of unconstitutionality, contention of unconstitutionality: anayasaya aykırılık itirazı, II: 750

plebiscite, plébiscite: plebisit, I: 331, 683

plenipotentiaries, plénipotentiaires: tam yetkili temsilciler, II: 643

pocket veto: cep vetosu, II: 36

polis, I: 363

political expediency: siyasal yerindelik, II: 325

political offenses: siyasî suçlar, II: 28

political responsability, responsabilité politique: siyasal sorumluluk, II: 77

political review of the constitutionality of laws: kanunların anayasaya uygunluğunun siyasal denetimi, II: 697

political rights, droits politiques: siyasî haklar, II: 509

politico-pénale: siyasî-cezaî, II: 101

politique de la nation: millî politika, II: 283

politique générale du gouvernement, politica generale del Governo, general policy of the Government, general government policy: hükûmetin genel siyaseti, II: 287, 290, 313

Politische Staatsverträge: siyasal andlaşmalar, II: 649

poll tax: oy vergisi, I: 703

polyarchy: poliarşi, I: 634

population: insan topluluğu, I: 403

porte-parole: sözcüsü, I: 671

positive status rights: pozitif statü hakları, II: 508

postponement of temporal effect: kararın yürürlüğe girmesinin ertelenmesi, II: 815

potential victims, victime dite ‘potentielle’: potansiyel mağdur, II: 592

pouvoir constituant dérivé: tali kurucu iktidar, I: 316, 335

pouvoir constituant originaire: aslî kurucu iktidar, I: 316

pouvoir constituant: kurucu iktidar, I: 315

pouvoir de commandement militaire: silahlı kuvvetlerin komutası ile ilgili bazı yetkiler - devlet başkanı, II: 159

pouvoir de commander, power of command: emir verme yetkisi, II: 160

pouvoir de conclure des traités, power of conclude the treaties: akdetme yetkisi, II: 194

pouvoir de nomination du premier ministre: başbakanı atama yetkisi, II: 145, 296

pouvoir de nomination, appointment power: atama yetkisi, II: 33, 149, 315

pouvoir de pardonner, power of pardon: bağışlama yetkisi, I: 881

pouvoir de présider le conseil des ministres: bakanlar kuruluna başkanlık etme yetkisi, II: 147

pouvoir normatif: norm koyma yetkisi, I: 478

pouvoir réglementaire autonome: özerk düzenleme yetkisi, I: 630; II: 284, 371

pouvoir réglementaire de droit commun: genel bir düzenleme yetkisi, II: 284

pouvoir réglementaire dérivé: türev düzenleme yetkisi, II: 372

pouvoir réglementaire: düzenleme yetkisi, II: 358, 366

pouvoirs constitués: kurulmuş iktidarlar, I: 316

pouvoirs de crise: kriz yetkileri, II: 164

pouvoirs exceptionnels en temps de crise: kriz dönemlerinde olağanüstü yetkiler, II: 164

pouvoirs exceptionnels: olağanüstü yetkiler, II: 165

pouvoirs implicites: zımnî yetkiler, I: 517

pouvoirs publics: kamu iktidarları, I: 107

power of command, pouvoir de commander: emir verme yetkisi, II: 160

power of conclude the treaties, pouvoir de conclure des traités: akdetme yetkisi, II: 194

power of pardon, pouvoir de pardonner: bağışlama yetkisi, I: 881

power to initiate constitutional revision: anayasa değişikliği teklif etme yetkisi, I: 347

pracy: korsanlık, I: 428

praeter constitutionem: anayasayı tamamlayıcı, I: 201

preamble, préambule: başlangıç, I: 123

précédent: emsal, I: 229

predecessor state: selef devlet, I: 373

prééminence: üstünlük, II: 293

preliminary decision: ön karar, II: 843

preliminary question, incident: önsorun, II: 751

premier ministre, prime minister: başbakan, I: 590, 600

premier ressort, juge du premier ressort, juridictions du premier degré, courts of first instance: ilk derece mahkemeleri, II: 455

première chambre: birinci meclis, I: 755

première lettre, first letter: ilk mektup - AİHM, II: 605, 623

premise, énoncé, proposition: önerme, II: 440

preparation of the case for trial: müzakere için hazırlanma - anayasa yargısı, II: 802

prerogative of dissolution: feshetme yetkisi (parlâmentoyu) - İngiltere, II: 131

presidency of state, présidence de l’Etat: devlet başkanlığı, II: 46

Président du Conseil: Kurul Başkanı, II: 292

président intérimaire, acting president, interim president: vekil cumhurbaşkanı, II: 72

president of the republic, président de la république: cumhurbaşkanı, I: 589; II: 10, 47, 55

president of the state, head of state, chef d’Etat: devlet başkanı, II: 9, 45, 55, 48, 255

president pro tempore: pro tempore (geçici) Başkan, II: 20, 21

president, président: başkan, I: 571, 576; II: 17, 47

President, Uachtan na Eireann: başkan - İrlanda, II: 55

Presidente del Consiglio: Kurul Başkanı, II: 257

Presidente del Gobierno: Hükûmet Başkanı, II: 292

presidential decree: Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi - Yunanistan, II: 167

presidential democracy, démocratie présidentiel: başkanlık demokrasisi, I: 570

presidential government, gouvernement présidentiel: başkanlık hükûmeti, I: 570, 580

presidential regime, régime présidentiel: başkanlık rejimi, I: 570

presidential system of government, système présidentiel de gouvernement: başkanlık hükûmet sistemi, I: 570

presidential system, système présidentiel: başkanlık sistemi, I: 566, 570

presidentialism, présidentialisme: başkanlıkçılık, prezidansiyalizm, I: 570

présomption d'innocence: masumluk karinesi, II: 506

press release, communiqué de presse: basın açıklaması, II: 812

presumption in favor of the constitutionality of laws, presumption of constitutionality: kanunların anayasa uygunluğu karinesi, I: 313; II: 810

presumption of liberty, presumption of freedom, présomption de liberté: hürriyet karinesi, II: 505

preuves légales: kanunî deliller, II: 428

prevailing religion: hâkim din, I: 127

preventive type of control: önleyici denetim, II: 747

preventive, préventif: önleyici, II: 608

previa autorización: ön izni - İspanya uluslararası andlaşmalar, II: 202, 652

prima facie: ilk bakışta (inceleme), II: 619

prime minister, premier ministre: başbakan, I: 590, 600; II: 255, 257, 292

prime ministerial government: başbakanlık hükümeti, I: 607

primus inter pares: eşitler arasında birinci, I: 590; II: 260, 293

primus solus: tek başına birinci, I: 591; II: 261

primus: birinci, II: 292

prince regent, prince régent: naip prens, I: 462; II: 53

principal officer in each of the executive departments: yürütme departmanlarından her birinde bulunan baş görevlisi, II: 22

principal officers of the executive departments: yürütme departmanlarının baş görevlileri, sekreterler, bakanlar (ABD’de), II: 21

Principat d'Andorra: Andora Prensliği, I: 452

principe d’autonomie des États fédérés: federe devletlerin özerkliği ilkesi, I: 520

principe d’impulsion par les parties: taraflarca hazırlama ilkesi, taraflarca ileri sürme ilkesi, II: 424

principe d’indisponibilité: tasarruf edilmezlik ilkesi, II: 427

principe d’indivisibilité: bölünmezlik ilkesi, I: 436

principe d’uniformité: tek biçimlilik ilkesi, I: 510

principe d’unité: teklik veya birlik ilkesi (egemenlik), I: 436

principe de l’integrité territoriale, principle of territorial integrity: devletin ülkesinin bütünlüğü ilkesi, I: 430

principe de la non-intervention: karışmama ilkesi (içişlerine), I: 433

principe de la personnalité juridique de l’Etat: devletin hukukî kişiliği ilkesi, I: 378

principe de la primauté du droit fédéral sur le droit fédéré : federal hukukun federe hukuka üstünlüğü ilkesi, I: 513

principe de non-discrimination: ayrımcılık yapılmaması ilkesi, I: 156

principe de participation: katılma ilkesi, I: 501

principe de subsidiarité, subsidiarity principle: ikincillik ilkesi, sübzidarite ilkesi, II: 596

principe des nationalités: milliyetler prensibi, I: 416

principe dispositif: tasarruf ilkesi - davada taraflarca tasarruf ilkesi, II: 423

principe du contradictoire, principe de contradiction: çelişme ilkesi, II: 425, 428, 432

principe du double degré de jurisdiction: iki dereceli yargılama ilkesi, II: 455

principe du non-cognitivisme des valeurs: değerlerin bilinemezliği ilkesi, I: 138

principe majoritaire: çoğunluk prensibi, I: 639

principes de valeur constitutionnelle: anayasal değerde ilkeler, II: 786

principes fondamentaux  reconnus par les lois de la République: cumhuriyet kanunları tarafından tanınmış temel ilkeler, II: 777

principes généraux du droit reconnus par les nations civilisés: medenî milletlerce tanınmış hukukun genel ilkeleri, I: 161

principes généraux du droit, general principles of law: hukukun genel ilkeleri, II: 784, 786

principes généraux du droit: hukukun genel ilkeleri, I: 161

principle of least authority: daha az yetki, I: 301; II: 506

principle of most rights: daha fazla hak ilkesi,  I: 301; II: 506

principle of necessity: gereklilik ilkesi, II: 550

principle of non-intervention: karışmama ilkesi (içişlerine), I: 433

principle of proportionality in its narrow sense: oranlılık ilkesi, II: 551

principle of proportionality, principe de proportionnalité: ölçülülük ilkesi, II: 400, 550

principle of suitability: elverişlilik ilkesi, II: 550

principle of territorial integrity, principe de l’integrité territoriale: devletin ülkesinin bütünlüğü ilkesi, I: 430

prisoner of war: savaş esiri, I: 414

private capacity: Kraliçenin kişisel eylem ve işlemleri, II: 107

Privy Council: Özel Konsey (İngiltere’de), I: 599, 749

pro futuro effect: pro futuro (geleceğe yönelik) etki, II: 814

pro praeterito: pro praeterito (geçmişe yönelik) etki, II: 813

procédure civile: medenî usûl, hukuk usûlü, II: 430

procédure écrite: yazılı usûl, II: 435

procédure orale: sözlü usûl, II: 435

procédure pénale: ceza usûlü, II: 430

procedure, rules for proceedings: çalışma ve yargılama usûlleri - Anayasa mahkemelerinin, II: 799

proceedings: davanın görüşülmesi, II: 802

procès, suit: dava, II: 422

proclamation – uluslararası andlaşmalar: ilân, II: 199

proclamation: bildiriler (İngiltere’de), I: 749

professeur de droit constitutionnel: anayasa hukuku profesörü, I: 80

professional judges, juges de metier, juges de carrière: meslekten hâkimler, II: 462

projet de loi, bill: kanun tasarısı, II: 35, 285

projet de loi: kanun tasarısı, I: 834

proletarian dictature, dictature du prolétariat: proletarya diktatörlüğü, I: 391

proletarian revolution, révolution prolétairienne: proletarya devrimi, I: 391

promulgation: ısdar, I: 842

promulgation: ısdar, II: 141, 653, 747

pronouncement: tefhim, II: 812

proposal of the Prime Minister: başbakanın önerisi, II: 147, 322

proposal, initiative, proposition: teklif (anayasa değişikliğinde), I: 346

proposition de loi: kanun teklifi, I: 834

proposition, premise, énoncé: önerme, II: 440

prorogation: erteleme (parlâmento toplantılarını), II: 118

protection des libertés et droits fondamentaux: temel hak ve hürriyetlerin korunması, II: 561

protection diplomatique: diplomatik koruma, I: 415

protection: koruma, I: 414

province: eyalet, I: 499, 505

provisional laws: geçici kanunlar, II: 167

provisional measures: geçici tedbirler, II: 842

pseudonymes: takma isim, II: 606

public interest of exceptional importance: olağanüstü önemde bir kamu yararı, II: 815

public international law, droit international public: uluslararası kamu hukuku, I: 56

public offices: kamu makamları, II: 150

public, publique: alenî, II: 631

publication in the official journal/gazette: resmî gazetede yayın, II: 812

publication –uluslararası andlaşmalar: yayın, II: 199

publication: yayın, I: 842, 850, II: 123, 663

publicité du jugement: hükmün alenîyeti, II: 435

publicité: alenîlik, II: 425

puissance de juger: yargılama kuvveti (Montesquieu), I: 545

puissance exécutrice de l’Etat: devletin yürütme kuvveti (Montesquieu), I: 545

puissance législative: yasama kuvveti, I: 544

puppet government: kukla hükümet, I: 370

puppet State: kukla devlet, I: 370

pure democracy, démocratie pure: saf demokrasi, I: 656

pureté: saflık, I: 51

purposive theory: amaçsal yorum teorisi, I: 234

---Q---

qualified majority, majorité qualifiée: nitelikli çoğunluk, I: 119, 351; II: 59, 804

quamdiu se bene gesserint: hâkimlerin doğru bir şekilde davrandıkları sürece görevde kalması, II: 467

quash: ceza davalarını ortadan kaldırma, II: 171

quasi-judicial, quasi judiciaire: yargısal-benzeri, II: 34; II: 608

quasi-legislative: yarı-teşriî, II: 34

queen regnant: hüküm süren kraliçe, I: 454, 455; II: 48

queen, reine: kraliçe, I: 454, 598; II: 48

Queen’s personal immunity in tort: Kraliçenin haksız fiil alanında kişisel bağışıklığı, II: 107

question écrite: yazılı soru, I: 855

question of fact: maddî mesele, vakıa, fiilî mesele, II: 457, 463, 471

question of law: hukukî mesele, II: 457, 463

question orale avec débat: genel görüşme, görüşmeli sözlü soru, I: 858

question orale: sözlü soru, I: 855

question time: soru zamanı, I: 856

question: soru (parlâmentonun hükûmet denetleme yolu), I: 854

quinquennat: beş yıllık sistem, II: 64

quorum for decision: karar yetersayısı, I: 252, 351; II: 804

quorum for meeting: toplantı yetersayısı, I: 352

quorum: yeter sayı, II: 59

quotient électoral: seçim kotası, I: 728

---R---

rapporteur judges: raportör hakimler, II: 802

ratification, approval: onay, onaylama, II: 194, 195, 647, 650, 653, 654, 656, 662

ratification: onay (uluslararası andlaşmalar), I: 352, 878

ratio decidendi: kararın sebebi, kararın bağlayıcı olan kısmı, hüküm fıkrası, II: 788

ratio legis: kanunun amacı, I: 235

ratione loci: yer bakımından, II: 397, 614

ratione personae: kişi bakımından, II: 612

ratione temporis: süre bakımından, II: 395

raye l’affaire du rôle, strike out of the list: kayıttan düşürme, listeden silme, II: 631

real constitution, constitution réelle: gerçek anayasa, I: 136

real persons, personnes réelles, personnes physiques: gerçek kişiler, II: 477, 529, 589

real union, union réelle: hakikî birlik, I: gerçek birlik,, 485

recall, révocation: temsilcilerin azli, geri çağırma, I: 444, 446, 686

recevabilité, admissibility: kabul edilebilirlik, II: 628, 629

reciprocity: karşılıklılık, mütekabiliyet, II: 583

recognition, reconnaissance: tanıma, I: 368; II: 517

recours effectif, effective remedy: etkili başvuru, II: 596

recours en déclaration de l’inexistence veya recours en constatation de nullité: yokluğun tespiti davası, II: 833

recours gracieux: isti’taf başvurusu, II: 563

recours hiérarchique: hiyerarşik başvuru, II: 563

recurso de amparo, constitutional complaint, verfassungsbeschwerde: bireysel başvuru - anayasa yargısında, II: 751, 752

redaction: kararın yazılması, II: 806

redress, réparation: tazmin, II: 609

reduction: cezanın indirilmesi, II: 171

rééligibilité; eligibility for re-election: tekrar seçilebilirlilik, II: 66

référandum antérieur: ön referandum, I: 681

référandum de décision: karar referandumu, I: 681

référandum de ratification: onay referandumu, I: 681

référandum facultatif: ihtiyarî referandum, I: 682

référandum législatif: yasama referandumu veya teşriî referandum, I: 683

référandum: referandum, I: halkoylaması, 446

reference: gönderme, II: 777

référendaires, letrados, assistants, auditors, researchers, vs: üyelere yardımcı olan hukukçular, asistanlar, II: 802

référendum constituant, constituent referendum: kurucu referandum, I: 330, 682

référendum de consultation: danışma referandumu, istişarî referandum, I: 681

référendum facultatif, optional referendum: ihtiyarî (isteğe bağlı) halkoylaması, I: 354

référendum postérieur: sonraki referandum, I: 681

referendum, référendum: referandum, halkoylaması, I: 119, 446

referral to the Grand Chamber, renvoi de l'affaire devant la Grande Chambre: davanın Büyük Daireye gönderilmesi, II: 634

refus du budget: bütçeyi ret, I: 872

refusal of the royal assent: onaylamayı reddetme, I: 837

régence collégiale, reggenza collegiale: kolejyal niyabet, II: 53

régence individuelle, reggenza individuale: bireysel niyabet, II: 52

régence, regency: niyabet, naiplik, I: 462

Regency Act, I: 461

regency, régence: niyabet, II: 52

regent, régent, 50: naip, II: 52

regent, régent: naip, I: 461, 462

régime des partis: partiler rejimi, I: 609

régime présidentiel, presidential regime: başkanlık rejimi, I: 570

régime préventif: önleyici sistem, II: 540

régime répressif: düzeltici sistem, II: 541

régime semi-présidentiel, semi-presidential system: yarı-başkanlık sistemi, I: 585

regional government: bölgesel devlet, I: 498

regional state: bölgesel devlet, I: 533

régions autonomes: özerk bölge, I: 533

régions: bölgeler, 481, I: 482, 497

registrars, assistants, auditors, general secretaries, researchers, vs: üyelere yardımcı olan hukukçular, asistanlar, II: 802

registration: kayıt (başvuru dilekçesinin), II: 802

règle générale, general rule, generalis regula: genel kural, I: 269

règlement amiable, friendly settlement: dostane çözüm, II: 634

règlement autonome: özerk kararname (Fransa'da), I: 631; II: 375

règlement ministériel: bakanlık yönetmeliği (Fransa’da), II: 375

règlements autonomes: özerk yönetmelikler, II, 371, 372

règlements d’exécution des lois: kanunları uygulama yönetmelikleri - Fransa, II: 366, 372, 375

règlements de police: kolluk yönetmelikleri - Fransa’da, II: 374

règlements: yönetmelikler, II: 153

regno: krallık, I: 364

Regnum Romonarum: Roma Krallığı, I: 452

regnum: krallık, I: 364

regulations, rules: düzenleyici işlemler, II: 153, 366

regulative decrees, décrets réglementaires: düzenleyici kararnameler, II: 157, 372

regulatory power, pouvoir réglementaire: düzenleme yetkisi, II: 152, 283, 366

reine, pure: saf, I: 51, 143

reine, queen: kraliçe, I: 454, 598; II: 48

rejection decisions: ret kararları, II: 808

rejet: ret (kararı), II: 808

relation extérieure: dış ilişkiler, II: 149

relative majority, majorité relative, highest number of votes: nispî çoğunluk, II: 59

relativisme: görecelilik, I: 139; II: 793

relinquishment of jurisdiction to the Grand Chamber, dessaisissement en faveur de la Grande Chambre: büyük daire lehine dosyadan elçekme, II: 635

remise de peine: cezanın kısmen veya tamamen ortadan kaldırılması, I: 883; II: 171

removal from office of prime minister, révocation du premier ministre: başbakanı azletme yetkisi, II: 146

removal from parliamentary office, loss of membership, déchéance du mandat parlementaire: parlâmento üyeliğinin düşürülmesi, II: 758

removal of the President from Office: görevden uzaklaştırılma, II: 19

removal power: azil yetkisi - ABD, II: 33

removal, révocation: azil, görevden alma, II: 326

remove from office: görevden alma, II: 150

remplacement: eskisini yenisiyle değiştirme, I: 336

rendre la justice: adalet dağıtma, II: 420

renouvellement de la fondation de l’Etat: devletin kuruluşunun yenilenmesi, I: 318

renouvellement partiel: kısmî yenileme, I: 757

renvoi de l'affaire devant la Grande Chambre, referral to the Grand Chamber: davanın Büyük Daireye gönderilmesi, II: 634

renvoi pour une nouvelle délibération: bir kez daha görüşülmek üzere parlâmentoya geri gönderme, I: 839; II: 140

reopening of the procedings, réouverture de procédure: yargılanmanın yenilenmesi yoluyla davanın tekrar görülmesi, II: 636

répartition des compétences, division of powers: yetki paylaşımı, I: 515, 516

répartition des restes à l’échelon national: millî bakiye, ulusal artık, artık oyların ulusal düzeyde paylaştırılması, I: 730

répartition des restes: artık oyların dağıtılışı, I: 728

répétion: tekrar, I: 197

représentant: temsilci, I: 667, 675

représentation de la nation toute entière: bütün milletin temsili, I: 674

représentation proportionnelle approchée: yaklaştırmalı nispî temsil, I: 726

représentation proportionnelle intégrale: tam nispî temsil, I: 726, 730

représentation proportionnelle: nispî (orantılı) temsil, I: 726

représentation: temsil, I: 666

représenté: temsil olunan kişi, I: 667

repressive type of control: bastırıcı veya düzeltici denetim, II: 748

republican form of state, forme républicaine de l’Etat: devletin cumhuriyetçi şekli, I: 340, 509

république, republic: cumhuriyet, I: 364, 466

request for re-examination of the case, demande de réexamen de l’affaire: davanın tekrar incelenmesi istemi, II: 634

requête abusive, abuse of the right of application: başvuru hakkının kötüye kullanımı, II: 609

requête manifestement chicanière ou dépourvue de tout enjeu réel, application manifestly vexatious or devoid of any real purpose: apaçık kavgacı ve tamamıyla önemsiz konularda başvurular, II: 611

requêtes individuelles, individual applications: bireysel başvuru - AİHM, II: 584

requêtes inter-étatiques, inter-state application: devletlerarası başvuru, II: 583

res iudicata, chose jugée: res iudicata, kesin hüküm: II: 439, 821, 823

res publica: kamu şeyi, cumhuriyet, I: 363, 466

res: şey, I: 466

residual powers, compétences residuelles: bakiye yetkiler, I: 304, 516

resignation, démission: istifa, II: 19, 67, 327

résolution parlementaire: parlâmento kararı, I: 828

resolutions of parliament: parlâmento kararları, II: 774

resolutions: hükûmet kararları - Danimarka, II: 156

responsabili collegialmente: birlikte sorumlu, II: 287

responsabilité administrative pour faute: idarenin kusurlu sorumluluğu, II: 342

responsabilité civile, civil liability: hukukî sorumluluk, II: 28, 105, 332, 340

responsabilité collective, cabinet collective responsibility: kolektif sorumluluk, I: 591, 594

résponsabilité collective, collective responsibility: kolektif sorumluluk, II: 261, 287, 335

responsabilité individuelle, individual ministerial responsibility: bireysel sorumluluk, I: 591, 594; II: 287, 336

responsabilité pénale, criminal liability, criminal responsibility: cezaî sorumluluk, II: 26, 82, 332, 337

responsabilité politique, political responsability: siyasal sorumluluk, II: 77, 332

responsabilités des ministres: bakanların sorumlulukları, II: 332

restitutio in integrum: eski hale iade, II: 636

restitution: aynen iade, II: 636

restriction of basic rights, limitation des droits fondamentaux: temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması, II: 548

restriction, limitation: sınırlama, II: 546

résurrection de l’Etat: devletin öldükten sonra dirilmesi, I: 322

retrospective effect: geçmişe yönelik etki, II: 813

reunification, merger, unification: birleşme, I: 372

reverses its jurisprudence: içtihadını değiştirirmek, II: 817

review of constitutionality, contrôle de constitutionnalité: anayasallık denetimi, II: 697

review of form: şekil denetimi, II: 790

review of formal constitutionality, formal regularity: şeklî anayasallık denetimi , II: 790

review of substance: esas denetimi, II: 790

review of the constitutionality of laws with respect to form, contrôle de constitutionnalité quant à la forme: kanunların anayasaya uygunluğunun şekil bakımından denetimi, II: 789

review of the constitutionality of laws with respect to substance, contrôle de constitutionnalité quant au fond: kanunların anayasaya uygunluğunun esas bakımından denetimi, II: 790

révision constitutionnelle, constitutional amendment, constitutional revision: anayasa değişikliği, II: 143, 762, 769

révision constitutionnelle, constitutional revision, constitutional amendment: anayasa değişikliği, I: 336

revision: değişiklik, I: 338

revision: gözden geçirme, I: 336

révocation des élus: temsilcilerin azli, I: 686

révocation du premier ministre, removal from office of prime minister: başbakanı azletme yetkisi, II: 146

révocation, recall: temsilcilerin azli, I: 444, 446

révocation, removal: azil, görevden alma, I: 671, II: 326

révolution prolétairienne, proletarian revolution: proletarya devrimi, I: 391

right of dissolution, droit de dissolution: fesih hakkı, II: 117

right of hot pursuit, droit de poursuite: izleme hakkı, sıcak takip hakkı, I: 428

right of option: seçme hakkı, I: 374

right of secession: ayrılma hakkı, I: 486

right of self-determination, droit à l’autodétermination: self-determinasyon hakkı, kendi kaderini tayin hakkı, I: 416

right to be consulted, droit d’être consulté: danışılma hakkı, II: 115

right to development: gelişme hakkı, II: 512

right to encourage: teşvik etme hakkı, II: 116

right to environment: çevre hakkı, II: 512

right to indigenous peoples: yerli hakların korunması, II: 512

right to make an application for annulment action: iptal davası açma hakkı, II: 749, 799

right to natural resources: tabiî kaynak hakları, II: 512

right to participation in cultural heritage: kültürel mirasa katılma hakkı, II: 512

right to propose a Constitutional amendment: anayasa değişikliği teklif etme

right to sue the Crown in contract: sözleşmeden dolayı Taca karşı dava açma hakkı, II: 106

right to warm, droit d’avertir: uyarma hakkı, II: 115

right, droit: hak, II: 475

rights to intergenerational equity and sustainability: kuşaklar arasında nesafet ve sürdürülebilirlilik hakkı, II: 512

rigid constitution, constitution rigide: katı anayasa, I: 118

rigid separation of powers system, clear-cut separation of powers system, système de séparation rigide des pouvoirs: sert kuvvetler ayrılığı sistemi, I: 565

rihgt to self-organization, auto-détermination constitutionelle: anayasal oto-determinasyon hakkı, I: 509

rihgt to self-organization: kendi teşkilatını kendi belirleme hakkı, I: 509

roi, king: kral, I: 454, 589; II: 47, 48

Romandie: Romandiya, I: 529

Romani nation: Rom milleti, I: 419

Rome Statute of the International Criminal Court: Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Antlaşması, I: 434

royal assent, sanction royale: kralî onay, I, 206, 471, 749, 836, 837, 838; II: 140

royal decree: kraliyet kararnamesi, II: 131, 150, 153, 182

royal prerogative: kralî imtiyaz, II: 194

royale family, famille royale: kraliyet ailesi, hanedan, I: 457; II: 48

rule of law: hukuk devleti, II: 339

rules for proceedings, procedure: çalışma ve yargılama usûlleri - Anayasa mahkemelerinin, II: 799

rules of procedure of parliament, standing orders of parliament: parlâmento içtüzükleri, II: 774

rules of procedure: içtüzükler - anayasa mahkemeleri, II: 799

rules, regulations: düzenleyici işlemler, II: 153, 366

rules: düzenleyici işlemler, ABD’de,, II: 367

---S---

sacrée, sacrosanct: kutsal, II: 83

safeguard the proper functioning of the democratic institutions: demokratik kurumlarının düzgün çalışmasının korunması, II: 279

sanction royale, royal assent: kralî onay, kralî müeyyide, I, 206, 471, 749, 836, 837, 838

sanction: müeyyide, I: 147

sans formalisme excessif, without excessive formalism: aşırı şekilcilikten uzak, II: 591, 601

satisfaction équitable, just satisfaction: adil, tatmin, hakkaniyete uygun bir surette zarar gören tarafın tatmini, II: 630, 632

satisfactory execution: kararın tam olarak uygulanması, II: 638

scholarly writings, academic writings, interprétation scientifique, interprétation doctrinale: bilimsel yorum, ilmî tefsir, doktrin yorumu, I: 229

Schranken-Schranken, limits to limits, limites aux limites: sınırlandırmanın sınırları, II: 548

scope of review: denetimin kapsamı, II: 789

scrutin de liste à deux tours: listeli iki-turlu çoğunluk sistemi, I: 725

scrutin majoritaire à deux tours: iki-turlu çoğunluk sistemi, I: 724

scrutin majoritaire à un seul tour: tek-turlu çoğunluk sistemi, I: 722

scrutin majoritaire de liste à un seul tour: listeli tek-turlu çoğunluk sistemi, I: 723

scrutin majoritaire uninominal à un seul tour: tek-isimli tek-turlu çoğunluk sistemi, I: 723

scrutin majoritaire: çoğunluk sistemi, I: 722

scrutin secret, secret ballot: gizli oy, II: 58

scrutin uninominal à deux tours: tek-isimli iki-turlu çoğunluk sistemi, I: 725

Seanad Eireann: İrlanda Senatosu, II: 93, 142, 320

sécession pacifique, peaceful secession: barışcıl ayrılma, I: 319

secession: ayrılma, I: 375

second chamber: ikinci meclis, II: 131

second deliberation, debate, reading: ikinci defa görüşme (anayasa değişikliği tekliflerinin), I: 350

Second Treatise of Civil Government: Sivil Yönetim Üzerine İkinci İnceleme, I: 542

seconde chambre: ikinci meclis, I: 755

second-generation human rights, droits de la seconde génération: ikinci kuşak haklar, II: 512

secret ballot, scrutin secret: gizli oy, II: 58

secret de l’instruction: soruşturmanın gizliliği, II: 434

secret du délibéré: müzakerenin gizliliği, II: 435

secret treaty, traité secret: gizli andlaşma, II: 199, 663

Secrétariat général de la Présidence de la République, Segretariato generale della Presidenza della Repubblica: Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği, II: 74

Secrétariat général du Gouvernement: Hükûmet Genel Sekreterliği, II: 295

secretaries of state, secrétaires d'État: devlet sekreterleri, II: 256, 319, 343, 344, 349

secretary -ABD’de bakan: sekreter, II: 7, 18, 22

Secretary of State: Devlet Sekreteri (ABD’de dışişlerinden sorumlu sekreter), I: 576

secretary: sekreter, I: 572

sections, chambers: daireler - anayasa yargısı, II: 803

secularism, laicité: laiklik, I: 127

secundum constitutionem: anayasayı izleyen, anayasadan kaynaklanan, I: 823

secundum legem: kanunu izleyen, kanundan kaynaklanan, I: 823; II: 153, 154, 355, 363, 364, 367, 368

security of the law, sécurité juridique: hukuk güvenliği, II: 602

seing, signature: imza, II: 224, 642

selectmen: kasaba yöneticileri, I: 659

semi-presidential system, régime semi-présidentiel: yarı-başkanlık sistemi, I: 585

semi-Salic law: yarı-Salik kanunu, I: 459

Senate: Senato, I: 575

senior civil servants: en yüksek memurlar, müsteşarlar, II: 280, 330

seniorat, seniority: ekber evlat sistemi, I: 459

sentence, sentenze, sentencias, judgment: hüküm, II: 437, 806

separate but equal doctrine: ayrı ama eşit doktrini, II: 728

separate opinion: ayrışık oy, II: 438, 632

séparation des pouvoirs, separation of powers: kuvvetler ayrılığı, tefrik-i kuvva, I: 538

separation of powers, séparation des pouvoirs: kuvvetler ayrılığı, tefrik-i kuvva, I: 538

septennat: yedi yıllık sistem, II: 65

serment, oath: yemin, II: 51, 63, 470

service of the decision, signification de la décision: kararın tebliği, II: 604

services positives de l’Etat, rendus dans l’intérêt des individus: bireylerin yararına ifa edilen devletin pozitif hizmetleri, II: 508

serviteurs, commis: hizmetkarlar (seçmenlerin), I: 671

session extraordinaire: olağanüstü toplanabilmesi, II: 137

session: toplantı dönemi, I: 624; II: 36

sessions: toplantılar, I: 558

signature des actes du conseil des ministres: bakanlar kurulu işlemlerini imzalamak, II: 156

signature, seing: imza, II: 194, 224, 642

signature: imza - uluslararası andlaşmalar, II: 195

signification de la décision, service of the decision: kararın tebliği, II: 604

similar dignity: aynı değer, II: 677

simples autorités administratives: basit idarî makamlar, I: 64

sincérité de l’élection: seçimin samimiliği, I: 715

sine qua non: olmazsa olmaz (şartlar), I: 151, 574

single non-transferable vote: devredilemez tek oy, I: 732

single transferable vote, vote unique transférable: devredilebilir tek oy, I: 732

single transferable vote: devredilebilir tek oy sistemi, II: 61

single-judge formations, formations de juge unique: tek hâkimlik birimler, tek yargıç düzeni, II: 581

single-judge, juge unique: tek hâkim, II: 627

situation continue, continuing situation: devam eden bir durum, II: 605

situation d’impossibilité de regner: saltanat sürme imkânsızlığı durumu, I: 471

slave trading: köle ticareti, I: 428

smaller evil, moindre mal: daha az kötü, ehven-i şer, I: 297

social contract, contrat social: sosyal sözleşme, I: 393, 395

social contract, contrat social: sosyal sözleşme, II: 499

social rights, droits sociaux: sosyal haklar, II: 508

société civile: siyasî toplum, II: 499

soft separation of powers system, système de séparation souple des pouvoirs: yumuşak kuvvetler ayrılığı sistemi, I: 565, 587

solidarité du cabinet, solidarity of cabinet: kabinenin dayanışması, I: 592

solidarité du cabinet: kabinenin dayanışması, II: 263

solidarité ministérielle: bakanların dayanışması, I: 560, II: 291

some degree of flexibility, une certaine souplesse: belirli bir esneklik, II: 601

sources du droit, fontes iuris: hukukun kaynakları, I: 92

souverain, sovereign: egemen, I: 454

souveraineté du peuple: halk egemenliği, I: 166

souveraineté extérieure: dış egemenlik, I: 432, 435

souveraineté extérieure: dış egemenlik, I: 432, 435

souveraineté intérieure: iç egemenlik, I: 435

souveraineté nationale: milli egemenlik, I: 160

souveraineté: egemenlik, I: 432

sovereign equality of states, égalité souveraine des Etats: devletlerin egemen eşitliği, I: 433

sovereign, souverain: egemen, I: 454; II: 48

sovereign: egemen, I: 454

sovereignty: egemenlik, I: 432

Spannungsfall, state of tension: kriz hâli, II: 389

speaker: parlâmento başkanı, I: 114, 199, 748

Speaker: Temsilciler Meclisi Başkanı, II: 20

special delegation: özel yetki devri, II: 154

special minister: özel bakan, II: 319

special town meeting, I: 659

spécialité des crédits: ödeneklerin ihtisası, I: 875

speech: konuşma, nutuk, II: 139

spoils system: kayırma sistemi, II: 35

staat: eyalet, I: 363

Staatsgerichtshöfe: Eyalet mahkemesi, I: 512

staatsnotarielle Funktionen: devlet noteri fonksiyonu, II: 159, 242

standing orders of parliament, rules of procedure of parliament: parlâmento içtüzükleri, II: 774

stare decisis principle: stare decisis (karar sürsün) ilkesi, II: 741, 817

state continuity, permanence de l’Etat: Devletin devamlılığı ilkesi, I: 380

state of defense, Verteidigungsfall: savunma hâli, II: 165, 389, 391

state of emergency, estado de excepción, état d’exception, state of exception, état d’urgence: olağanüstü hâl, II: 165, 388, 391

state of exception, état d’urgence, state of emergency, estado de excepción, état d’exception: olağanüstü hâl, II: 165, 388, 391

state of mobilization, état de mobilisation: seferberlik hâli, II: 165

state of nature, état de nature, status naturae: tabiat hali, I: 393

state of nature, état de nature, status naturae: tabiat hali, II: 499

state of necessity, État de nécessité: zaruret hâli, II: 386, 556

state of siege, martial law, estado de sitio, état de siège: sıkıyönetim, II: 166, 388, 391

state of tension, Spannungsfall: kriz hâli, II: 389

state of the Realm: Krallığın durumu, II: 139

state of war, état de guerre: savaş hâli, II: 165, 388

state, Etat, staat, stato, estado: devlet, I: 365, 499

stated misbehaviour: belirli fena hareket, II: 90

statehood: devlet olma statüsü, devletlik, I: 368

stateless nations: devletsiz milletler, I: 418

statelessness: vatansızlık, I: 415

statement of dissent: muhalefet beyanı, II: 438, 632

statement of reasons, motifs, motivation: gerekçe, II: 437, 806

statement of the policy: politika açıklaması, II: 139

statement: açıklama, I: 838

states: eyaletler, federe devletler, I: 303, 497

stato: devlet, I: 363

status naturae, state of nature, état de nature: tabiat hali, I: 393; II: 499

Statute Book of Finland: Finlandiya Kanunlar Kitabı, I: 851

statute law: İngiltere’de yasama organının yaptığı kanunlar, I: 113

statute: İngiltere’de yasama organının yaptığı kanun, I: 113

statutory powers: devredilmiş düzenleme yetkisi - ABD’de, II: 368

stop a prosecution: ceza soruşturmasını durdurma, II: 171

straits, détroits: boğazlar, I: 425

strike out of the list, raye l’affaire du rôle: kayıttan düşürme, listeden silme, II: 631

strong bicameralism: güçlü iki-meclislik, I: 651

structural interpretation, systematic reasoning, interprétation systématique: sistematik yorum, I: 233

structure essentielle de l'État: devletin temel yapısı, I: 107

structure unitaire de l'Etat, unitary structure of the state: devletin üniter yapısı, I: 341

subdivision into chambers or sections: daire veya bölüme ayrılma (anayasa mahkemesinin), II: 739

subject of judicial review: anayasaya uygunluk denetiminin konusu, II: 761

subject: tebalar, I: 497

sub-national level: ulus-altı düzey, I: 498

subsidiarity principle, principe de subsidiarité: ikincillik ilkesi, sübzidarite ilkesi, II: 596

subsidiary, subsidiaire: ikame edici, ikincil, sübzider, II: 596

substance, fond: esas - anayasa yargısı, II: 789

substantial limitations, limites matérielles: maddî sınırlar, I: 340

substitute members: yedek üyeler, II: 803

substitute, representation, intérim, interim,: vekâlet, II: 70

succession en ligne paternelle, patrilinear system of succession: baba soyundan intikal sistemi, I: 459

succession of States: devletlerin halefiyeti, I: 373

successor state: halef devlet, I: 374

suffrage capacitaire: yeteneğe bağlı oy, I: 703

suffrage censitaire: vergiye bağlı oy, I: 702

suffrage communautaire: topluluk oyu, I: 709

suffrage direct: doğrudan oy, I: 708

suffrage indirect: dolaylı oy, I: 708

suffrage professionnel: meslekî oy, I: 709

suffrage restreint par la fortune: servete bağlı kısıtlı oy, I: 702

suffrage restreint: kısıtlı oy, I: 702, 444

suffrage social: sosyal oy, I: 709

suffrage universel: genel oy, I: 701

suffrage: oy, I: 697

summa potestas: en üstün iktidar, I: 436

Superior Court of Justice: Adalet Mahkemesi, II: 186

super-majoritarian escalator: yüksek çoğunlukçu merdiven, II: 396

superposition de deux niveaux etatiques: iki devlet düzeyinin üst üste gelmesi, I: 498, 513

superposition de deux ordres juridiques: iki hukuk düzeninin üst üste gelmesi, I: 513

superposition: üst üste gelme, I: 498

superstructure: üst yapı, I: 390

supervision of execution: yerine getirmenin bakanlar komitesi tarafından gözetimi, II: 637

supléance: yedeklik, II: 70

supplétif: ek, tamamlayıcı, II: 285, 315

supraconstitutionnalité: anayasaüstülük, I: 152

supremacy clause: üstünlük hükmü, II: 676, 680, 699

supremacy of federal law: federal hukukun üstünlüğü, I: 513

suprématie de la Constitution, constitutional supremacy: anayasanın üstünlüğü, II: 699

supreme command over the armed forces: silahlı kuvvetler üzerinde yüksek komuta, II: 160

Supreme Court of Canada: Kanada Yüksek Mahkemesi, I: 522

Supreme Court of Justice: Portekiz Yüksek Adalet Mahkemesi, II: 189

Supreme Court of the Netherlands: Hollanda Yüksek Mahkemesi, II: 185

Supreme Court of the United Kingdom: Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi, I: 544, 603

Supreme Court of the United States: Birleşik Devletler Yüksek Mahkemesi: I, 5, 505, 522

supreme court: yüksek mahkeme, II: 456

Supreme Judicial Council: Yüksek Yargı Konseyi, II: 184

supreme law of the land: ülkenin üstün kanunu, II: 676, 680, 699

Supremo Tribunal de Justiça: Yüksek Adliye Mahkemesi, II: 95

surabondante: fazladan (fazladan imza), II: 373

sûreté: kişi güvenliği, II: 509

suspensive veto, veto suspensif: geciktirici veto, I: 353

suspensory veto: geciktirici veto, I: 757

suspicion or conjecture: şüphe veya varsayımlar, II: 592

sworn: beyan, II: 51

symbol of the State: devletin sembolü, II: 114

syncrétisme: metot bağdaştırmacılığı, I: 51, 143

systèm inquisitoire: tahkik sistemi, II: 427

systematic reasoning, interprétation systématique, structural interpretation: sistematik yorum, I: 233

système accusatoire: itham sistemi, II: 423

système conventionnel, system of convention: konvansiyonel sistem, I: 557

système de séparation rigide des pouvoirs, rigid separation of powers system, clear-cut separation of powers system: sert kuvvetler ayrılığı sistemi, I: 565

système de séparation souple des pouvoirs, soft separation of powers system: yumuşak kuvvetler ayrılığı sistemi, I: 565, 587

système du gouvernement d’assemblée, régime d’assemblée: meclis hükûmeti sistemi, I: 557

système fédéral: federal sistem, I: 496

système matrilinéaire, matrilinear system of succession: ana soyundan intikal sistemi, I: 459

système parlementaire de gouvernement, parliamentary system of government: parlâmenter hükûmet sistemi, I: 588

système parlementaire, parliamentary system: parlamenter sistem, I: 566, 588

système présidentiel de gouvernement, presidential system of government: başkanlık hükûmet sistemi, I: 570

système présidentiel, presidential system: başkanlık sistemi, I: 566, 570

système romano-germanique: Romano-Germanik sistem, II: 458

systèmes de confusion des pouvoirs, systems of unification of powers: kuvvetler birliği sistemleri, I: 554

systèmes de gouvernement, systems of government: hükûmet sistemleri, I: 553

systèmes de séparation des pouvoirs, systems of separation of powers: kuvvetler ayrılığı sistemleri, I: 565

systèmes électoraux, modes de scrutin: seçim sistemleri, I: 721

systèmes mixtes: karma sistemler, I: 735

systems of government, systèmes de gouvernement: hükûmet sistemleri, I: 553

systems of separation of powers, systèmes de séparation des pouvoirs: kuvvetler ayrılığı sistemleri, I: 565

systems of unification of powers, systèmes de confusion des pouvoirs: kuvvetler birliği sistemleri, I: 554

---T---

take care that the laws be faithfully executed: kanunların sadakatle uygulanmasını gözetme, II: 34, 40

Tanaiste: Başbakan Yardımcısı - İrlanda, II: 320

Taoiseach: Başbakan - İrlanda, II: 267, 292, 322

téléobservation: gözetleme, I: 429

teleological interpretation, interpretation téléologique: teleolojik yorum, I: 234

temporal effect, effet de la décision dans le temps: zaman bakımından etki, II: 813

temporarily suspend the application: işlemin uygulanmasının geçici olarak askıya alınması, II: 842

temporary incapacity, empêchement temporaire: görevini geçici olarak yapamaması, II: 70

temps des ‘obsédés textuels’: ‘metin sapkınları’ zamanı, I: 81

tenured judges: işinde kalabilme hakkına sahip hakimler, II: 182

term of office, durée du mandat: görev süresi, II: 64

terra nullius: sahipsiz toprak, sahipsiz ülke, 415, I: 420, 431

terra: toprak, ülke, I: 364

terre: toprak, ülke, I: 364

territoire maritime, territory under water: su ülkesi, I: 424

territoire terreste: kara ülkesi, I: 422

territoire: ülke, I: 419

territorial integrity: ülkesel bütünlük, I: 417, 430

territorial sea, eau territoriale: karasuları, I: 425

territorial sovereignty: ülkesel egemenlik, I: 421

territorial subsoil: toprak altı (toprak altı ülke), I: 422

territorial: ülkesel, yersel, coğrafî, bölgesel, mülkî, I: 489, 507, 528

territories: topraklar, ülkeler, I: 497

territory under water, territoire maritime: su ülkesi, I: 424

territory, territoire: ülke, I: 419

textual interpretation, literal rule: lafzî yorum, I: 230

textualism: metinselcilik, I: 231, 232

thalweg line: thalweg hattı, I: 423

thegns: özgür kişi, II: 471

théorie classique de l’interprétation: klasik yorum teorisi, I: 226

theorie de l’ État de nécessité, theory of the state of necessity: zaruret hâli teorisi, II: 386, 556

théorie de la souveraineté nationale, theory of national sovereignty: millî egemenlik teorisi, I: 443

théorie de la souveraineté populaire, theory of popular sovereignty: halk egemenliği teorisine, I: 445

théorie des pouvoirs implicites, theory of implied powers: zımnî yetkiler teorisi, I: 517

théorie du mandat représentatif: temsilî vekâlet teorisi, I: 674

théorie dualiste, dualistic theory: düalist teori, II: 669

théorie générale de droit constitutionnel, general theory of constitutional law: anayasa hukukunun generale dictum: genel ibare, I: 274

théorie moniste, monistic theory: monist teori, II: 641, 669

théorie réaliste de l’interprétation: realist yorum teorisi, I: 236

théories démocratiques de la souveraineté: demokratik egemenlik teorileri, 442

théories théocratiques de la souveraineté: teokratik egemenlik teorileri, I: 441

theory of national sovereignty, théorie de la souveraineté nationale: millî egemenlik teorisi, I: 443

theory of popular sovereignty, théorie de la souveraineté populaire: halk egemenliği teorisine, I: 445

theory of the state of necessity, theorie de l’ État de nécessité: zaruret hâli teorisi, II: 386, 556

third party effect of fundamental rights, Drittwirkung von Grundrechten: temel hakların üçüncü kişiler üzerindeki etkisi, II: 539

third party: üçüncü kişi, II: 539

third-generation human rights, droits de la troisème génération: üçüncü kuşak haklar, II: 512

three elements theory, Dreielementenlehre: üç unsur teorisi, I: 360

three sub-principles of the principle of proportionality: ölçülülük ilkesinin üç alt ilkesi, II: 550

Tiers Etat: Tiers Etat (üçüncü sınıf), I: 317

time limit for annulment action: dava açma süresi, II: 750

time of adjournment: toplantı dönemini kapatma zamanı, II: 38

titles of nobility: soyluluk unvanları, II: 205

titulaire: sahip, I: 323

titulaires, rights holders: hakların sahipleri, II: 527

total number of members: üye tam sayısı, I: 351

total number of present members: toplantıya katılan üye sayısı, I: 351

total revision, Gesamtänderung: anayasanın tümden değiştirilmesi, total değişiklik, total anayasa değişikliğiII: 691, 770

total revision, révision totale: anayasanın bütünüyle değiştirilmesi, I: 119, 337

totalitarian dictatorship: totaliter diktatörlük, I: 556

tout court: düpedüz, II: 788

town meeting moderator: town meeting başkanı, I: 659

town meeting: ABD’nin bazı eyalatlerinde halk meclisi (doğrudan demokrasi), I: 658

town: kasaba, I: 658

traditional religion: geleneksel din, I: 127

traités: andlaşmalar, I: 878

trancher: yarmak, II: 414

transformation: dönüştürme, I: 336

travaux préparatoires: hazırlık çalışmaları, I: 232

treason: ihanet, II: 26, 27, 89

Treasury Department: Hazine Departmanı, II: 22

treaties, traités: andlaşmalar, II: 31, 680

Treaty establishing a Constitution for Europe: Avrupa İçin Bir Anayasa İhdas Eden Antlaşma, I: 488

treaty making power: andlaşma yapma yetkisi, II: 194

Treaty of Lisbon: Lizbon Andlaşması, I: 488

treaty power: uluslararası andlaşma yapma yetkisi - ABD, II: 31

trial courts: dava mahkemeleri, II: 455

tribunal constitutionnel, constitutional court, constitutional tribunal, cour constitutionnelle, corte costituzionale, tribunal constitucional: anayasa mahkemesi,  II: 698

Tribunal fédéral: Federal Mahkeme, I: 522

tribunal, court, cour: mahkeme, II: 451

tribunaux d’inquisition, tribunals of inquisition: engizisyon mahkemeleri, II: 427

tribunaux de commerce: ticaret mahkemeleri, II: 463

tribut: boy, kabile, aşiret, tribü, I: 385

trilogie de Jellinek: Jellinek’in üçlemesi, II: 507

tutelle administrative: idarî vesayet, I: 482

---U---

ultra petita: ultra petita (talep dışı) (karar verme yasağı), II: 424

uluslararası soruşturma ve çözüm mercii: instance internationale d’enquête ou de règlement, procedure of international investigation or settlement, II: 607

unanimity, unanimous vote: oybirliği, II: 263, 632

unanimous vote, vote unanime: oy birliği, II: 628, 632

unauthorised broadcasting: izinsiz radyo ve TV yayıncılığı, I: 428

undersecretary, 319: müsteşar, II: 343

unification, reunification, merger: birleşme, I: 372

uniformité: tek biçimlilik, I: 510

unilatéral: tek taraflı, II: 123

Union européenne, European Union: Avrupa Birliği, II: 575

union personelle, personal union: şahsî birlik, I: 484

union réelle, real union: hakikî birlik, gerçek birlik, I: 485

Union Territories: birlik toprağı, I: 497

unions of states, unions d'États: devlet birlikleri, I: 484

unitary state, État unitaire: üniter devlet, I: 476

unitary structure of the state, structure unitaire de l'Etat: devletin üniter yapısı, I: 341

unité dans la diversité: çeşitlilik içinde birlik, I: 525

unité des juridictions: yargı birliği, II: 457

unité du budget: bütçenin birliği, I: 874

unité du cabinet: kabinenin birliği, I: 592; II: 262

unité du peuple: halkın birliği, I: 477

unité: teklik (devlet başkanlığının), II: 46

United States Reports: U. S., I: 5

Universal Declaration of Human Right, Déclaration universelle des droits de l’homme: İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, II: 486, 575

universalité des droits de l’homme: insan haklarının evrenselliği, II: 484

universalité du budget: bütçenin genelliği, I: 874

universalité du suffrage: oy hakkının genelliği, I: 701

universally recognised norms of international law: uluslararası hukukun evrensel olarak tanınmış normları, II: 779

universally recognized principles and rules of international law: uluslararası hukuk kuralları ve evrensel olarak tanınmış prensipler, II: 782

unmittelbare Drittwirkung: üçüncü kişiler üzerinde doğrudan etki, II: 539

unsubstantiated complaints, lack of evidence; griefs non étayés, absence de preuve: delillendirilmemiş başvurular, II: 621

unwritten constitution, constitution non-écrite: yazısız anayasa, I: 110

upper house, chambre haute: üst meclis, I: 756

usage d’un langage abusif, offensive language: başvuruda hakaretamiz bir dil kullanılması, II: 610

usages constitutionnels: anayasal uygulamalar, I: 194

usus: kullanma, II: 477

ut singuli: tek tek, I: 675

---V---

vacancy of the presidency of the republic, vacance de la présidence de la république: cumhurbaşkanlığının boşalması, II: 69

vacancy of the throne, vacance du trône: tahtın boşalması, II: 51

vacancy, vacance: boşalma (devlet başkanlığının), II: 70

vacuum: boşluk (saltanatta), I: 460

vacuum: boşluk, II: 50

validité axiologique: aksiyolojik geçerlilik, I: 150

validité externe: dış geçerlilik, I: 180

validité formelle: biçimsel geçerlilik, I: 150

validité internationale: uluslararası geçerlilik, II: 668, 780

validité interne: iç geçerlilik, I: 180; II: 668, 780

validité matérielle: maddî geçerlilik, I: 150

validity, validité: geçerlilik, I: 144

valitidé juridique: hukukî geçerlilik, II: 784

variazioni del territorio: ülke değişimi, II: 653

vassaux: derebeyleri, I: 455

vere dictum: gerçeği söylemek, II: 471

verfassungsbeschwerde, recurso de amparo, constitutional complaint: bireysel başvuru - anayasa yargısında, II: 751, 752

Verfassungsgerichtshof Österreich: Avusturya Anayasa Mahkemesi, I: 522

vérification des pouvoirs: yetkilerin teyidi, I: 717

vérification empirique: ampirik doğrulama, I: 138

verité legale: kanunî hakikat, II: 446

Verordnung: kararname, II: 649

versus: v. versus (davaların isimlendirilmesinde karşı anlamında), II: 585

Verteidigungsfall, state of defense: savunma hâli, II: 165, 389, 391

vertical effect, effets verticaux: dikey etki, II: 538

vertical separation of powers, division verticale du pouvoir: düşey kuvvetler ayrımı, I: 515

very high: çok ağır, II: 27

veto absolu, absolute veto: mutlak veto, I: 838, 121, 353, 471; II: 140

veto partiel: kısmî veto, I: 839

veto populaire: halk vetosu, 446, I: 355, 684

veto relatif: nisbî veto, I: 839

veto suspensif: geciktirici veto, II: 140

viager: ömür boyu, I: 756

Vice President - ABD: Başkan Yardımcısı, I: 576

vice president of the cabinet, deputy prime minister: başbakan yardımcısı, II: 295, 310

Vice-President: Başkan Yardımcısı - ABD, II: 21

victim, victime: mağdur, II: 591

victime directe, direct victim: doğrudan mağdur, II: 592

victime dite ‘potentielle’, potential victims: potansiyel mağdur, II: 592

victime indirecte, indirect victim: dolaylı mağdur, II: 593

vide juridique, legal vacuum: hukuk boşluğu, 317, I: 322, 323

village: köy, I: 658

violation de l’obligation de confidentialité du règlement amiable, Breach of the principle of confidentiality of friendly settlement proceedings: dostane çözüm usûlünde gizlilik ilkesinin ihlali, II: 611

violation évidente du droit naturel: tabiî hukukun açık ihlali, I: 189

violation of the constitution: anayasayı ihlâl, II: 105

violations continues, continuing violations: devam eden ihlaller, II: 615

voie d’exception: def’i yolu, II: 750

volonté générale: genel irade, I: 395

volonté: irade, I: 652

voluntary dissolution: gönüllü fesih, I: 372

voluntory absorption: gönüllü iltihak veya emilme, I: 373

vorsätzlicher Verletzung des Grundgesetzes oder eines anderen Bundesgesetzes, 89: anayasayı veya diğer bir federal kanunu kasten ihlâl, II: 91

vorsätzlicher Verletzung des Grundgesetzes, intentional violation of the Constitution: anayasayı kasten ihlâl, II: 90, 104

votation: oylama, I: 698

vote à domicile: evde oy, I: 710

vote bloqué: blok oylama, I: 628

vote de confiance: güven oylaması, I: 869

vote égal, suffrage égale: eşit oy, I: 705

vote facultatif: ihtiyarî oy, I: 446, 713

vote familial: aile oyu, I: 707

vote multiple: katlı oy, katsayılı oy, I: 706

vote obligatoire: zorunlu oy, mecburî oy, I: 444, 446, 713, 714, 715,

vote of no confidence: güvensizlik oyu, I: 601

vote par correspondance: mektupla oy, I: 711

vote par procuration: vekaletle oy, I: 710

vote personel: kişisel oy, I: 710

vote plural: çoğul oy, I: 706

vote préférentiel: tercihli oy, I: 733

vote public: alenî oy, I: 712

vote secret: gizli oy, I: 711

vote sur place: bulunulan yerde oy, I: 710

vote unanime, unanimous vote: oy birliği, II: 628, 632

vote: oylama, I: 835

voyage extérieur, foreign travel: yurtdışı gezisi, II: 70

 

---W---

Wahlprüfungsgericht: Seçim Mahkemesi (1919 Alman Anayasasında), I: 718

Wallonie: Valon Bölgesi, I: 530

war of independence, guerre d’indépendance: bağımsızlık savaşı, I: 319

Westminster model of democracy: Westminster modeli demokrasi, I: 646

Westminster system: Westminster sistemi, I: 588

White House Office: Beyaz Saray Ofisi, II: 24

will theory: irade teorisi, II: 475

with due regard for the results of the general election: genel seçim sonuçlarını uygun bir şekilde dikkate alarak, II: 301

with the advice and approval of the Cabinet: Bakanlar Kurulunun görüşü ve onayıyla, II: 653

with the advice and approval: görüş ve onayıyla, II: 213, 223, 653

withdrawal of an application: başvurudan vazgeçme, II: 802

withering away of the state, dépérissement de l’Etat: devletin kendiliğinden kuruyup yokolması, I: 391

without excessive formalism, sans formalisme excessif: aşırı şekilcilikten uzak, II: 591, 601

writ of mandamus: emir kararı, II: 718

writ: ferman, II: 130

written constitution, constitution écrite: yazılı anayasa, I: 110

---Z---

zero sum game: ya hep, ya hiç oyunu, I: 584

zone contiguë, contiguous zone: bitişik bölge, I: 425

zone de pêche: balıkçılık bölgesi, I: 427

zone économique exclusive: münhasır ekonomik bölge, I: 426■

 

 

 

 

Copyright

(c) Kemal Gözler. 2005. Bu sayfaya izin almadan link verilebilir. Ancak, bu web sayfası, önceden izin almaksızın ne suretle olursa olsun, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, tekrar yayınlanamaz, dağıtılamaz, başka internet sitelerine metin olarak konulamaz. İzin için kgozler[at]hotmail.com adresine başvurunuz. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 3.3.2004 tarih ve 5101sayılı kanunla değişik 71 ve 72’nci maddeleri, bir kitabı herhangi bir yöntemle (fotokopi dahil) çoğaltanları, dağıtanları, satanları, elinde bulunduranları, paraya çevrilmeksizin, 2 (iki) yıldan 4 (dört) yıla kadar hapis cezası veya 50 (elli) milyar liradan 150 (yüzelli) milyar liraya kadar ağır para cezasıyla veya zararın ağırlığı dikkate alınarak bunların her ikisiyle birden cezalandırmaktadır.

Alıntılar (İktibas) Konusunda Açıklamalar

Bu kitaptan yapılacak alıntılarda (iktibaslarda) 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35’inci maddesinde öngörülen şu şartlara uyulmalıdır: (1) İktibas, bir eserin “bazı cümle ve fıkralarının” bir başka esere alınmasıyla sınırlı olmalıdır (m.35/1). (2) İktibas, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde ve münderecatını aydınlatmak maksadıyla yapılmalıdır (m.35/3). (3) İktibas, belli olacak şekilde yapılmalıdır (m.35/5) [Bilimsel yazma kurallarına göre, aynen iktibasların tırnak içinde verilmesi ve iktibasın üç satırdan uzun olması durumunda iktibas edilen satırların girintili paragraf olarak dizilmesi gerekmektedir]. (4) İktibas ister aynen, ister mealen olsun, eserin ve eser sahibinin adı belirtilerek iktibasın kaynağı gösterilmelidir (m.35/5). (5) İktibas edilen kısmın alındığı yer belirtilmelidir (m.35/5).

5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.2.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 71’inci maddesinin 4’üncü fıkrası, 35’inci maddeye aykırı olarak “kaynak göstermeyen veya yanlış yahut kifayetsiz veya aldatıcı kaynak” göstererek iktibas yapan kişileri, 4 (dört) yıldan 6 (altı) yıla kadar hapis ve 50 (elli) milyar liradan 150 (yüzelli) milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırmaktadır.

Ayrıca Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 18 Şubat 1981 tarih ve E.1980/1, K.1981/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre kararına göre, “iktibas hususunda kullanılan eser sahibinin ve eserinin adı belirtilse bile eser sahibi, haksız rekabet hükümlerine dayanarak Borçlar Kanununun 49. maddesindeki koşulların gerçekleşmesi halinde manevi tazminat isteyebilir”.

Yukarıdaki şartlara uygun olarak alıntı yapılırken bu kitaba şu şekilde atıf yapılması önerilir:

Kemal Gözler, Anayasa Hukukunun Genel Esasları, Bursa, Ekin Yayınevi, 1.Baskı, 2010, XVI+496 s. (www.anayasa.gen.tr/ahge-dk.htm; erişim tarihi).


 

---

Ana Sayfa: www.anayasa.gen.tr

Kemal Gözler

Email. kgozler[at]hotmail.com

Konuluş Tarihi: 10 Temmuz 2011